Thị trường tài chính là gì?
Tháng bảy 27, 2022

Thị trường tài chính là gì?

By habinh

Tiền đề khái niệm về thị trường tài chính

Thị trường tài chính căn bản được cấu thành bởi bốn thị trường nhỏ hơn trong đó là Bond market (thị trường trái phiếu), Commondity market (thị trường hàng hóa), Currency market (Forex – thị trường giao dịch ngoại hối/tiền tệ) và Stock market (thị trường vốn/cổ phiếu).

Thị trường tài chính là nơi mà chúng ta tiến hành giao dịch, trao đổi những mặt hàng, dịch vụ với giá cả được định bởi lực cung và cầu.

Một thị trường tài chính ở đây có thể được hiểu là vị trí địa lý (như là NYSE, NSE, BSE…), hoặc những giao dịch được thực hiện qua mạng internet, một hệ thống điện tử (như là NASDAQ) mà ở đây người ta có những sản phẩm, hàng hóa hay dịch vụ mà họ muốn cung cấp ra với thị trường.

Có thể được hiểu đơn giản hơn đó là sự trao đổi thuận mua vừa bán, giá cả ở một thị trường tài chính được xác định bởi những thay đổi trong nguồn cung và nhu cầu.

Nếu nhu cầu thị trường ổn định, sự gia tăng trong thị trường là kết quả của việc suy giảm nguồn cung, điều này có nghĩa là nguồn cung ít đi còn nhu cầu thì không hề giảm, nó sẽ là yếu tố quyết định việc giá cả của món hàng/dịch vụ đó tăng lên.

Và nếu như nguồn cung là ổn định, và một sự gia tăng trong nhu cầu sử dụng sẽ khiến cho giá cả của những hàng hóa/dịch vụ đó tăng lên. Và đương nhiên giá cả sẽ giảm trong trường hợp ngược lại.

  • Ghi chú: Theo Investopedia định nghĩa “thị trường tài chính” là thuật ngữ mô tả bất kỳ thị trường nào những nơi mà người mua và người bán tham gia vào việc buôn bán các tài sản như cổ phiếu, trái phiếu, tiền tệ và hàng hóa/dịch vụ.
  • Thị trường tài chính thường được định nghĩa là thị trường có giá cả minh bạch, có quy định cơ bản về kinh doanh, chi phí, lệ phí và các tác động thị trường sẽ xác định giá cả của hàng hóa, chứng khoán được giao dịch.
  • Một số thị trường tài chính chỉ cho phép người tham gia đáp ứng được những tiêu chí nhất định, có thể được dựa trên các yếu tố như tổng số tiền vốn, vị trí địa lý của nhà đầu tư, kiến thức về thị trường hoặc nghề nghiệp của người tham gia.

“DEFINITION of ‘Financial Market’

Broad term describing any marketplace where buyers and sellers participate in the trade of assets such as equities, bonds, currencies and derivatives. Financial markets are typically defined by having transparent pricing, basic regulations on trading, costs and fees and market forces determining the prices of securities that trade.

Some financial markets only allow participants that meet certain criteria, which can be based on factors like the amount of money held, the investor’s geographical location, knowledge of the markets or the profession of the participant.”

Thị trường tài chính là gì?
Thị trường tài chính là gì?

Trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta, ai cũng phải sử dụng tiền để có thể thực hiện những giao dịch và tiền được xem như là vật ngang giá chung.

Bất kể nơi đâu khi bạn muốn mua một món hàng hay sử dụng một dịch vụ nào đó việc đầu tiên là bạn phải có được một lượng tiền nhất định, lượng tiền đó dùng để chi trả cho những thứ bạn có nhu cầu.

Giá cả của những món hàng/dịch vụ mà bạn sử dụng đó được định giá bởi quy luật cung cầu trên thị trường, chắc chắn bạn sẽ có những thắc mắc tại sao cùng món hàng đó tôi mua ở nơi này lại mắc hơn ở nơi khác, thị trường luôn luôn có những quy luật nhất định của nó, giá cả được những người cung cấp dịch vụ định giá từ trước và trải qua biến động của thị trường mà những gì chúng ta sử dụng ngay lúc đó được phản ảnh.

Có thể hiểu rằng để cung cấp một thứ hàng hóa/dịch vụ thì sẽ phải có những khoản chi phí phát sinh trong đó, những khoản chi phí đó có thể là vận chuyển, bảo quản hoặc là những dịch vụ đi kèm… Vậy thì khi các bạn bỏ ra một khoản tiền như vậy để chi trả cho thứ hàng hóa/dịch vụ các bạn đang cần và phải chắc chắn rằng các bạn đồng ý với mức giá đó, như vậy thì món hàng đó sẽ được cung cấp cho bạn.

Đó là những ví dụ điển hình của việc mua bán trao đổi trên thị trường cơ bản, để đi sâu thêm các bạn có thể hình dung rằng những cổ phiếu của một công ty nào đó được phát hành dựa trên vốn sở hữu của công ty đó, vậy thì khi chúng ta muốn sở hữu một phần cổ phần của công ty đó thì chúng ta sẽ phải dùng tiền để đổi lấy những cổ phiếu trên.

Trong quá trình mua bán trao đổi như vậy sẽ có thể chúng ta mua được với một mức giá tốt (theo định nghĩa giá trị cổ phiếu tốt không phải là nó rẻ, mà là giá trị đó so với giá trị thật mà công ty đó đang sở hữu).

Sau khi sở hữu được lượng cổ phiếu trên và mục đích của chúng ta là kiếm lời từ những cổ phiếu đó mà, do vậy sẽ là một giao dịch tốt đẹp nếu như thời điểm chúng ta mua cổ phiếu cho đến lúc bán thì giá trị danh nghĩa của cổ phiếu đó tăng.

Cổ phiếu của Baltimore và Ohio Railroad ở Mỹ phát hành năm 1903
Cổ phiếu của Baltimore và Ohio Railroad ở Mỹ phát hành năm 1903

Mức chênh lệch đó sẽ là khoản lợi nhuận mà chúng ta mong muốn chứ? Có thể trong một vài trường hợp những giao dịch đó không thuận lợi khi giá trị danh nghĩa đó giảm xuống và buộc chúng ta phải cắt lỗ, tức là chịu mất một phần tiền đã bỏ ra để sở hữu những cổ phiếu trên.

Hay đi xa hơn một chút đó là những giao dịch trên thị trường tiền tệ (thị trường giao dịch ngoại hối-trao đổi tiền tệ) tức là chúng ta đang thực hiện những giao dịch của mình dựa trên mức chênh lệch tỉ giá, nói một cách dễ hiểu là sự so sánh giá trị giữa đồng tiền của quốc gia này so với đồng tiền của quốc gia khác.

Cũng như đã nêu ở trên về những giá trị cổ phiếu chúng ta nắm giữ thì ở thị trường tiền tệ cũng vậy. Như vậy qua những ví dụ trên có thể hiểu được rằng thị trường tài chính là một phạm trù rất rộng lớn, bao gồm rất nhiều những thị trường nhỏ trong đó, và điều quan trọng là để có thể thực hiện được những giao dịch trên thì chúng ta phải có TIỀN! Vậy tiền là gì?

Tiền là gì?

Trong lịch sử, quá trình hình thành Tiền pháp định là một bước tiến trong tiến trình xây dựng một Chính phủ toàn cầu. Sự ra đời của tiền giấy đóng một vai trò rất quan trọng trong đời sống của con người ngày nay.

Được lý giải như sau, thời trước khi tiền giấy chưa được đưa vào sử dụng thì việc trao đổi hàng hóa được thực hiện bằng những phương thức trao đổi những vật phẩm có cùng giá trị, trong quá trình phát triển của nhân loại thì để thuận tiện hơn người ta đã nghĩ ra được một phương thức thanh toán dựa vào vật thế chấp, vật thế chấp này được hiểu là những món đồ có giá trị cao.

Thời bấy giờ những món đồ quý bao gồm những kim loại như vàng, bạc. Nhưng mà việc cất giữ và đảm bảo an toàn cho những kim loại này sẽ rất khó và chi phí thường rất cao. Do vậy người ta đã tiến thêm một bước nữa khi chính thức cho phát hành những tờ ngân phiếu, những tờ ngân phiếu này sẽ đại diện cho một số lượng nhất định vàng hiện có, và bất cứ khi nào muốn đổi những tờ ngân phiếu đó thành vàng đều được, do vậy lâu dần những tờ ngân phiếu được xem là tiền.

Ngân phiếu
Ngân phiếu

Thời gian trôi qua người ta nhận thấy lượng vàng cất giữ trong kho là một sự lãng phí, vì thế nên các chủ điền trang này đã tự ý in thêm lượng ngân phiếu bằng với lượng vàng cất giữ trong kho. Lượng ngân phiếu in thêm này sẽ được các chủ điền trang cho vay với một lượng lãi suất nhất định.

Nhưng có một lỗ hổng nhất định trong quản lý rằng nếu người ta đồng loạt mang ngân phiếu đến rút vàng, bạc thật thì các điền trang sẽ không thể chi trả được, vậy nên họ sử dụng một hình thức mới là khuyến khích người ta gửi những tờ ngân phiếu đó và sẽ nhận được lượng lãi suất tiền gửi.

Nhưng người gửi ngân phiếu chỉ được nhận lãi suất chính là những tờ ngân phiếu đó. Như vậy trải qua năm tháng mà Tiền được hình thành dựa trên những nhu cầu và tiến bộ trong nhận thức của loài người.

Để tiến thêm một bước nữa trong quá trình hình thành Tiền pháp định đó chính là giai đoạn chính phủ Anh vay tiền để trang trải cho những khoản chi chính phủ, những nhà tài phiệt cho chính phủ Anh vay tiền với yêu cầu thành lập Ngân Hàng Trung Ương Anh. Những nhà tài phiệt này chính là gia tộc Rothschild.

Xem thêm: GIA TỘC ROTHSCHILD – CƯỜNG QUYỀN DUY NHẤT Ở CHÂU ÂU ( Phần 1)

GIA TỘC ROTHSCHILD – CƯỜNG QUYỀN DUY NHẤT Ở CHÂU ÂU (Phần 2)

Ngân hàng có toàn quyền phát hành tiền của nước Anh lúc bấy giờ. Và lúc nào chính phủ Anh cần tiền để chi trả hoạt động của chính phủ thì chỉ cần in những tờ trái phiếu, trái phiếu chính là một loại giấy tờ được chính phủ bảo đảm (hay còn gọi là giấy ghi Nợ).

Nhưng để chính phủ có thể in được những tờ trái phiếu đó thì buộc phải có vật thế chấp, vật thế chấp không thể là vàng, bạc hay đất đai được, mà đó chỉ có thể là tiền thuế mà chính phủ sẽ thu được của người dân trong tương lai.

Sau này những tờ trái phiếu được chính phủ Anh đảm bảo đó được sử dụng ở khắp những thuộc địa của nước Anh. Và từ đây tiền được in ra mà không cần phải phụ thuộc vào việc phải có lượng vàng cất giữ trong kho nữa, tiền được in ra từ chính những khoản thuế thu được trong tương lai.

Trái phiếu
Trái phiếu

Tìm hiểu đến đây chúng ta đã hiểu được lịch sử ra đời của tiền tệ và những đồng tiền chúng ta sử dụng hàng ngày trên được các central bank toàn quyền in ấn phát hành, và đó cũng chính là công cụ mà các Central Bank đó sử dụng để điều tiết nền kinh tế, và đây chính là những điều mà chúng ta sẽ đi sâu vào khai thác ở những bài viết sau để hiểu được quá trình cung ứng tiền tệ, chi phối tiền tệ và các quá trình điều tiết nền kinh tế diễn ra

Qua đó sẽ hiểu được rằng Tiền chính là mấu chốt trong mọi hoạt động trao đổi hàng hóa, trong quá trình phát triển của một nền kinh tế hay đó chính là công cụ giúp nền kinh tế tăng trưởng.

Sự ra đời của tiền giấy cũng mang lại không ít những tác động xấu, như nêu ra ở trên với việc sử dụng tiền của chính phủ Anh nhiều như vậy thì con số Nợ mà Chính phủ Anh đang gánh trên vai cho đến hiện tại là một con số khổng lồ mà Chính phủ sẽ không bao giờ có thể trả được.

Cho dù Chính phủ có toàn quyền phát hành trái phiếu tuy nhiên lượng trái phiếu đó phải có sự đảm bảo bằng các khoản thuế trong tương lai, mà những khoản thuế này thì không thể in ra từ không khí được, nó là những tài sản có giá trị thật mà nền kinh tế tạo ra.

Do đó trong một nền kinh tế tăng trưởng mạnh thì những khoản thuế đó mới thật sự thu được nhiều và chính phủ qua đó có thể phát hành thêm trái phiếu. Nhưng nếu như nền kinh tế trì trệ, khủng hoảng triền miên thì lấy cái gì để đảm bảo rằng Chính phủ sẽ thu được thuế đây, điều này đã mang thêm một phần gành nặng nữa cho không riêng gì Chính phủ Anh mà hầu khắp tất cả các quốc gia khác trên thế giới.

Riêng ở đất nước chúng ta thì lượng tiền chính phủ Nợ đã lên đến một con số rất lớn, chỉ tính riêng nợ nước ngoài thôi đã lên đến 45,9% GDP, quy ra tiền là hơn 93 tỉ USD, tính ra số nợ chia cho bình quân đầu người rơi vào khoảng hơn 1000 USD (Số liệu tính đến ngày 12/11/2015, nguồn: http://www.economist.com/content/global_debt_clock).

Quả thực với một đất nước thuần nông và đang trên đường tiến đến công nghiệp hóa hiện đại hóa như Việt Nam mà mang một số lượng nợ lên đến 45,9% GDP thì thực sự là một con số đáng báo động. Số nợ này sẽ phải trả bằng USD mà chúng ta thì không thể nào tự ý in tiền VND để trả nợ được.

Việc phát hành trái phiếu ở Việt Nam không phải cứ muốn là được, bởi vì việc phát hành trái phiếu phải được dựa trên lượng tiền thuế thu được trong tương lai của Chính phủ, mà với nền kinh tế như chúng ta hiện nay khi GDP bình quân đầu người chỉ xấp xỉ 2000$ thì việc tính được khoản thuế đó trong tương lai là điều khó thực hiện được.

It nhất trong trong tương lai 30 năm tới, đánh giá năng lực cạnh tranh, mức độ tín nhiệm của Việt Nam là “Theo thông báo đề ngày 6/6 của Standard & Poor’s, tổ chức này duy trì điểm tín nhiệm nợ dài hạn của Việt Nam ở mức ‘BB-‘ và điểm tín nhiệm nợ ngắn hạn của Việt Nam ở mức ‘B’, với triển vọng của các điểm số này được nâng một bậc lên ‘ổn định’.

Xếp hạng tín nhiệm của các quốc gia và vùng lãnh thổ châu Á
Xếp hạng tín nhiệm của các quốc gia và vùng lãnh thổ châu Á

Bên cạnh đó, xếp hạng tín nhiệm dài hạn của Việt Nam trong khối ASEAN được nâng một bậc lên mức ‘axBB+’ từ mức ‘axBB’ trước đó. Xếp hạng tín nhiệm ngắn hạn của Việt Nam trong khối ASEAN duy trì ở mức ‘axB’.”

Với một mức tín nhiệm thấp như thế thì Việt Nam sẽ phải trả phần lãi suất cho khoản vay hơn 93 tỉ $ đó là rất lớn, do vậy không thể nào phát hành trái phiếu để trả nợ được mà chỉ có thể hạn chế chi tiêu, thắt lưng buộc bụng để giảm bớt gánh nặng cho thế hệ con cháu mai này.

Tôi và các bạn vừa mới tìm hiểu lịch sử ra đời và sự hình thành Tiền giấy mà chúng ta sử dụng ngày hôm nay. Tôi nhấn mạnh tầm quan trọng của Tiền bởi vì trong thế giới hiện đại bây giờ bất cứ một quốc gia nào muốn giao thương buôn bán, trao đổi hàng hóa với các quốc gia khác thì đều phải cần có Tiền, và Tiền cũng chính là lý do và nguồn gốc của những biến động kinh tế tài chính trên toàn cầu.

Phải chăng vì những món lợi ích đó mà các thế lực ngầm đã tạo ra những cuộc chiến tranh, những cuộc khủng hoảng tài chính khắp nơi trên thế giới. Và vì sao tạo ra những cuộc chiến tranh, khủng hoảng đó lại mang về những nguồn lợi rất lớn cho các nhà tư bản tài phiệt?

Những điều này sẽ được lý giải trong các bài viết về cuộc khủng hoảng kinh tế giai đoạn sau thế chiến thứ II và sự thay đổi các thế cực trong kinh tế, chính trị, quân sự từ sau thế chiến II đến nay.