Bảng cân đối của Fed đang nói điều gì?

Bảng cân đối của Fed đang nói điều gì?
Bảng cân đối của Fed đang nói điều gì?

Nội dung bài viết

Khi hai ván cờ lớn nhất thế giới rẽ hai hướng ngược chiều

“Ngày Trump bắt tay Tập cũng là ngày Putin đấm vào bàn.”
Trong cùng một tuần, thế giới chứng kiến hai tuyên bố đối nghịch:
Trump – Tập tuyên bố đàm phán thành công, nối lại thương mại và hứa ‘ổn định lâu dài’.
Nga cảnh báo Ukraine đã vượt lằn ranh đỏ, và ‘sẽ không còn cơ hội hòa bình’.

Không có gì ngẫu nhiên: đây không chỉ là hai câu chuyện tách rời – mà là một sự tái cấu trúc chiến lược toàn cầu. Và dòng tiền, như thường lệ, là nhân chứng trung thành nhất của các cuộc chuyển động địa chính trị sâu sắc.

🧭 PHẦN I – Ngày Trump bắt tay Tập cũng là ngày Putin “nhấn nút”

“Khi các nhà ngoại giao tươi cười trước ống kính, đừng nhìn vào lời họ nói – hãy nhìn cách thị trường định giá lại rủi ro.”


Tuần đầu tiên của tháng 6/2025 ghi dấu một biến cố kép tưởng như trái ngược nhưng lại bổ sung nhau hoàn hảo:

– Tại Washington và Bắc Kinh, Trump và Tập tuyên bố đàm phán thương mại “thành công”, hứa hẹn mở lại các kênh giao thương, dỡ bỏ một phần rào cản kỹ thuật – đặc biệt trong lĩnh vực nông sản, năng lượng và chip tiêu dùng.

Trump và Tập tuyên bố đàm phán thương mại “thành công”
Trump và Tập tuyên bố đàm phán thương mại “thành công”

– Cùng thời điểm, từ Moscow, Nga cảnh báo Ukraine đã “vượt lằn ranh đỏ”

TUYÊN BỐ KHẨN CẤP CỦA PUTIN ĐƯỢC CÔNG BỐ.

Tổng thống đã khẩn trương phát biểu trước người dân Nga sau cuộc tấn công vào không quân chiến lược của Nga.

“Hôm nay, Ukraine đã tấn công các sân bay nơi không quân chiến lược của Nga đóng quân, với cử chỉ này, họ cho thấy sẽ không có giải pháp hòa bình nào, và với cuộc tấn công hôm nay, họ đã tự ký vào bản án tử hình của chính mình, không còn lằn ranh đỏ nào nữa, họ sẽ phải hối hận. Tôi kêu gọi tất cả người dân Nga, và tôi muốn các bạn hãy đối xử với điều này một cách thấu hiểu, để đáp trả cuộc tấn công táo bạo hôm nay vào các sân bay của Nga, chúng ta đang bắt đầu…

Hai thông điệp – một lời hứa hòa bình, một lời tuyên chiến – diễn ra chỉ cách nhau vài giờ. Nhưng điều đáng nói hơn cả là các thị trường tài chính đã phản ứng không theo cách người ta kỳ vọng.


📉 Phố Wall không ăn mừng, và phố Moscow cũng không sốc

Thông thường, việc Mỹ – Trung hàn gắn thương mại sẽ đẩy thị trường chứng khoán bật mạnh, dòng tiền quay lại các tài sản rủi ro (risk-on), và đồng USD hạ nhiệt.

Nhưng lần này, không có “bữa tiệc hòa bình”.
Thay vào đó, ta thấy:

  • Vàng tăng nhẹ.
  • Trái phiếu Mỹ ngắn hạn tiếp tục không có lực cầu.
  • Chứng khoán Trung Quốc bật yếu, rồi chững.
  • Crypto tăng nhẹ, nhưng không FOMO.

⮕ Đây là phản ứng của một hệ thống tài chính đã mất niềm tin vào ngôn ngữ ngoại giao – và bắt đầu đọc thông điệp chính trị qua bảng cân đối ngân hàng trung ương và tỷ lệ bid-to-cover trong các phiên đấu giá trái phiếu.


🧩 “Thương mại” giờ là chiến thuật, không còn là chiến lược

Không giống các năm 2019–2020 khi chiến tranh thương mại Mỹ–Trung còn được coi là một “cuộc chiến vì cấu trúc toàn cầu”, lần này sự hàn gắn diễn ra trong bối cảnh hai nền kinh tế đã chọn phe cho riêng mình:

  • Mỹ cần hạ nhiệt nhập siêu và chuẩn bị cho bầu cử – nên Trump cần tạm hòa với Tập để ổn định giá nông sản và năng lượng.
  • Trung Quốc cần thêm thời gian để củng cố hệ thống tín dụng trong nước, giữ ổn định việc làm, và tránh bị bao vây toàn diện từ chuỗi cung ứng phương Tây.

⮕ Cái bắt tay lần này không đại diện cho sự tin tưởng – mà là một “thỏa thuận đình chiến” giữa hai đối thủ đang cố kéo dài thời gian chuẩn bị.

Và thị trường biết rõ điều đó.


🔻 Trong khi đó, tuyên bố của Nga mang sức nặng chiến lược dài hạn

Không phải ngẫu nhiên mà Nga lựa chọn thời điểm này để tuyên bố “không còn khả năng đàm phán hòa bình”. Đây là thời điểm:

  • Pháp – Đức bắt đầu có dấu hiệu chia rẽ nội bộ về viện trợ quân sự cho Kiev.
  • Mỹ vừa bật đèn xanh cho Ukraine sử dụng vũ khí tầm xa tấn công đất Nga.
  • Và dư luận phương Tây bắt đầu mệt mỏi với chi phí chính trị của “cuộc chiến không kết thúc”.

Tuyên bố của Putin là một đòn đánh vào lòng kiên nhẫn của NATO, nhưng cũng là tín hiệu cho thị trường tài chính: cuộc chơi địa chính trị đang leo thang một cấp nữa – và rủi ro hệ thống đang quay trở lại.

“Tuyên bố của Putin là cú shift – không phải của chiến trường, mà của định giá tài sản toàn cầu.”

Thị trường bắt đầu:

  • Rút khỏi T-bill kỳ hạn dài hơn 3 tháng.
  • Quay sang vàng vật lý, CHF và Bitcoin như “tài sản không có đối tác đối đầu”.
  • Dừng tăng vị thế cổ phiếu dù Mỹ–Trung bắt tay.
  • Và đặc biệt: các spread basis USD–EUR đang co lại, cho thấy lo ngại về funding toàn cầu tái hiện.

🧭 PHẦN II – Cùng lúc, bảng cân đối của Fed đang nói gì?

“Chiến tranh có thể nổ ra ở Đông Âu – nhưng cuộc rút lui của niềm tin bắt đầu từ dòng thứ 11 trong bảng H.4.1.”


🧱 Lớp 1 – Fed có đang bơm thêm thanh khoản?

bảng cân đối của Fed 05/06/2025
Bảng cân đối của Fed 05/06/2025 (Part 1)

Ở lớp đầu tiên – lớp “cung thanh khoản” – chúng ta quan sát được một chi tiết đáng chú ý: Reserve Bank Credit (Bảng H.4.1, dòng 7) tăng nhẹ lên $6,626.8 tỷ, cao hơn tuần trước $11.1 tỷ. Đây không phải một con số lớn, nhưng trong bối cảnh hiện tại, chính sự không rút lại thanh khoản mới là điều quan trọng. Fed không bơm thêm một cách rõ rệt, nhưng họ cũng ngầm chấp nhận ngưng lại kế hoạch thắt chặt định lượng (QT), và đó là một sự thay đổi mang tính ngầm nhưng rõ ràng.

Xét sâu hơn trong cấu trúc tài sản, chứng khoán nắm giữ outright (dòng 8) giảm nhẹ gần $9.5 tỷ. Trong đó, trái phiếu chính phủ (nominal notes and bonds) (dòng 11) giảm gần $818 triệu, cho thấy Fed vẫn tiếp tục để trái phiếu đáo hạn mà không tái đầu tư – giữ nguyên lập trường không can thiệp thị trường nợ công. Nhưng đáng chú ý hơn là MBS (mortgage-backed securities) lại tăng $9.4 tỷ, sau nhiều tuần gần như đi ngang. Đây là dấu hiệu hiếm gặp: trong khi Fed để mặc chính phủ tự xoay xở với các đợt phát hành trái phiếu mới, họ lại bắt đầu tăng nắm giữ MBS – cho thấy lo ngại về hệ thống tín dụng bất động sản đang lớn dần. Một dạng hỗ trợ có mục tiêu, âm thầm, không tuyên bố.

Cùng lúc, mục Loans (dòng 16) tăng lên $4.5 tỷ, trong đó phần lớn đến từ Primary Credit (dòng 17), tăng mạnh lên $2.6 tỷ. Đây là kênh vay khẩn cấp giữa các ngân hàng thương mại và Fed – và khi con số này nhích lên đáng kể trong một tuần không có khủng hoảng rõ rệt, nó cho thấy hệ thống ngân hàng đang phải tìm đến Fed để bù đắp thanh khoản ngắn hạn, thay vì thị trường liên ngân hàng.


💧 Lớp 2 – Ai đang hút thanh khoản ra khỏi hệ thống?

Dịch chuyển sang lớp thứ hai – nơi các kênh hấp thụ thanh khoản được kiểm tra – bức tranh thậm chí còn rõ ràng hơn.

bảng cân đối của Fed 05/06/2025
Bảng cân đối của Fed 05/06/2025 (Part 2)

Reverse Repo (RRP) (dòng 32) giảm mạnh xuống $605.6 tỷ, tức bốc hơi hơn $78 tỷ chỉ trong một tuần. Thông thường, khi RRP giảm, người ta có thể nghĩ dòng tiền đang quay lại thị trường – một tín hiệu “risk-on”. Nhưng trong bối cảnh tuần này – khi chiến sự Nga–Ukraine leo thang và Putin tuyên bố không còn lằn ranh đỏ – việc dòng tiền rút khỏi nơi trú ẩn siêu an toàn như RRP lại mang một ý nghĩa khác: các định chế lớn không còn muốn giữ tiền ở Fed, mà đang tái cơ cấu vị thế phòng thủ – chuyển hướng sang vàng vật chất, đồng franc Thụy Sĩ hoặc chờ cơ hội mua trái phiếu chính phủ kỳ siêu ngắn.

Song song đó, Tài khoản Kho bạc Mỹ tại Fed (TGA) (dòng 33) giảm mạnh xuống $378.9 tỷ, rút hơn $88 tỷ chỉ trong vài ngày. Đây là động thái mạnh nhất từ Bộ Tài chính kể từ đầu năm – và rất có thể gắn liền với các cam kết chi tiêu hậu bắt tay Trump–Tập (nhập khẩu nông sản, năng lượng), hoặc viện trợ quân sự tăng tốc cho Ukraine. Dù là lý do nào, việc TGA giảm là tín hiệu Fed bắt đầu bơm thanh khoản trở lại gián tiếp thông qua kho bạc, chứ không phải qua công cụ chính sách truyền thống như QE.

Nói cách khác: Fed không bơm tiền – nhưng để mặc chính phủ rút tiền khỏi két, còn mình thì đứng yên nhìn.


🪙 Lớp 3 – Dòng tiền thực nằm ở đâu?

Ở lớp cuối cùng – dòng tiền thực trong hệ thống – các con số không quá biến động nhưng sự im lặng đôi khi còn quan trọng hơn ồn ào.

Currency in circulation (dòng 28) tăng nhẹ lên $2,390.7 tỷ, cho thấy tiền mặt vẫn chảy ra xã hội đều đặn – không có dấu hiệu panic rút tiền, nhưng cũng không có đột biến trong tiêu dùng. Còn bank reserves – phần còn lại của hệ thống tiền gửi tại Fed – gần như đi ngang, không tăng dù RRP và TGA cùng giảm.

Điều này đặt ra một câu hỏi: tiền rút khỏi Fed, rút khỏi Kho bạc – nhưng không nằm lại trong ngân hàng – vậy đang chảy đi đâu?

Và câu trả lời nằm ở thị trường:
– Vàng vật chất tăng.
– ETF vàng có dòng tiền mới.
– Đồng CHF tăng mạnh so với EUR.
– Lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10–30 năm không giảm dù dữ liệu kinh tế yếu.
– Bitcoin tăng lại, bất chấp môi trường lãi suất cao.

Tiền đã không còn chọn “trú ẩn trong hệ thống” – mà bắt đầu tìm nơi trú ẩn bên ngoài hệ thống.

🧭 COT DXY – Đọc vị dòng tiền từ hai phe: Kẻ tạo lập và kẻ đầu cơ

🧮 Ghi chú định danh:

  • Commercials (đen): Các tổ chức phòng vệ rủi ro tỷ giá – như ngân hàng, doanh nghiệp xuất nhập khẩu, nhà phát hành sản phẩm phái sinh.
  • Non-commercials (xanh dương): Các quỹ đầu cơ, CTA, macro fund – nhóm đặt cược theo xu hướng thị trường.
  • Non-reportable (đỏ): Nhỏ lẻ, không đại diện xu hướng chính.

🔍 Bức tranh Long Position – Ai đang gom USD?

vị thế Long (mua khống) USD
Vị thế Long (mua khống) USD

Nhìn vào biểu đồ vị thế Long (mua khống) USD:

  • Non-commercials (quỹ đầu cơ):
    • Từ cuối tháng 3/2025 đến giữa tháng 5, lượng vị thế long giảm mạnh, đặc biệt là đợt giảm giữa tháng 4.
    • Gần đây bắt đầu phục hồi nhẹ nhưng vẫn thấp hơn đáng kể so với mức đỉnh đầu năm.

Thông điệp: Các quỹ đầu cơ không còn đặt cược mạnh vào đà tăng của USD, dù có phục hồi kỹ thuật. Cấu trúc niềm tin đang yếu.


  • Commercials (doanh nghiệp lớn, tổ chức hedge):
    • Trái ngược, từ giữa tháng 3, lượng long position tăng vững và đều – không có tín hiệu tháo chạy.
    • Điều này cho thấy các tổ chức đang phòng vệ cho rủi ro USD yếu, hoặc đơn giản là họ vẫn cần USD trong hoạt động kinh doanh thật (real economy).

Thông điệp: Commercials vẫn duy trì nhu cầu USD – nhưng không phải để đầu cơ – mà để phòng vệ.


🔍 Bức tranh Short Position – Ai đang đánh xuống USD?

Position Short DXY
Position Short DXY
  • Commercials:
    • Từ tháng 12/2024 đến tháng 4/2025, khối này tăng mạnh short position, đặc biệt đạt đỉnh gần 35.000 hợp đồng vào tháng 3.
    • Tuy nhiên, kể từ đó, vị thế short giảm dần đều, hiện đang nằm ở vùng thấp nhất kể từ đầu năm.

Thông điệp: Phe tổ chức đã “xả” phần lớn vị thế đánh xuống USD, cho thấy không còn kỳ vọng USD sụp đổ ngắn hạn, hoặc họ đã đạt lợi nhuận và chốt.


  • Non-commercials:
    • Sau giai đoạn tăng đều short từ tháng 1–3, vị thế đang giảm nhẹ, thể hiện tâm lý thận trọng quay trở lại.
    • Tuy nhiên, vẫn cao hơn mức trung bình năm ngoái.

Thông điệp: Quỹ đầu cơ đã ngừng đẩy mạnh cược USD giảm, nhưng chưa quay lại long mạnh. Thị trường đang trong trạng thái lưỡng lự (neutral to slightly bearish).


🧭 Dòng tiền lớn đang làm gì?

  1. Dòng tiền đầu cơ (Non-commercials) đang rút dần khỏi các vị thế cực đoan với USD. Họ không còn aggressively short, nhưng cũng không tích cực long. Điều này phản ánh:
    • Lo ngại về địa chính trị (Putin – chiến tranh mở rộng).
    • Fed mất chủ động QT, trong khi ECB, SNB, BoJ đều đang phòng thủ.
  2. 🔁 Commercials đang xoay trục sang vị thế phòng vệ, không muốn cược USD giảm nữa, nhưng duy trì nắm giữ USD ở mức ổn định để phục vụ thanh toán hoặc phòng ngừa lạm phát quốc tế.
  3. 🔥 Dòng tiền đầu cơ ngắn hạn có vẻ đang luân chuyển khỏi USD sang:
    • Vàng vật lý / ETF vàng, như đã thấy trong dữ liệu flows.
    • CHF, như đã ghi nhận trong basis swap gần đây.
    • Crypto, đặc biệt sau tuyên bố của Nga và căng thẳng chính trị liên tục.
  4. Không có tín hiệu “dòng tiền mới đổ mạnh vào USD”, dù địa chính trị căng thẳng – cho thấy USD đã mất một phần “safe haven premium” trong nhận thức của dòng tiền đầu cơ.

🔁 Putin nói “không còn lằn ranh đỏ”, và Fed cũng lặng lẽ gỡ tay khỏi phanh

Trong Phần I, chúng ta đã thấy thị trường không còn tin vào hòa bình chính trị như một trạng thái mặc định. Giờ đây, bảng cân đối Fed cho thấy cả hệ thống tiền tệ cũng bắt đầu hoạt động theo logic đó.

– Không còn tăng QE – nhưng QT cũng dừng.
– Không còn bảo vệ thị trường trái phiếu – nhưng lại bắt đầu cứu hệ thống tín dụng bất động sản.
– Không bơm tiền – nhưng để chính phủ bơm thay.
– Không hạ lãi suất – nhưng để các tổ chức tự rút tiền khỏi Fed mà không cản trở.

🧭 PHẦN III – Dòng tiền xoay trục chiến lược: Ai sẽ là người gom vào, ai sẽ bị bỏ lại?

“Trong mọi cuộc khủng hoảng, có kẻ tháo chạy – và có người đang lặng lẽ gom tài sản, như ván cờ sắp được lật.”


I. Ai đang gom? – Những bàn tay im lặng trong bóng tối

📌 1. Ngân hàng trung ương các nước không thuộc NATO

Trung Quốc, Ấn Độ, Brazil, UAE đang gia tăng nắm giữ vàng vật chất, mua thông qua các hợp đồng OTC hoặc hợp tác với LBMA.
Dữ liệu từ IMF và WGC cho thấy: kể từ đầu 2023, 70% lượng vàng mua bởi NHTW đến từ các nước không thuộc nhóm G7.

Họ không mua để đầu cơ – mà để phòng ngừa định chế: nếu chiến tranh lan rộng, đồng USD và hệ thống thanh toán SWIFT có thể bị sử dụng như một loại “vũ khí”, và chỉ tài sản vật lý nằm trong tay mới là an toàn thực sự.

📌 2. Các quỹ phòng thủ (hedge funds) và quỹ tài sản thay thế

– Bridgewater, Citadel và các multi-strategy funds đang tăng cường vị thế trái phiếu siêu ngắn hạn, vàng, và vị thế “long volatility” thông qua quyền chọn.
– Nhiều desk đã giảm duration toàn bộ danh mục xuống dưới 3 tháng, và chuyển một phần vốn sang tài sản phi đối tác: crypto, CHF, vàng vật lý.

📌 3. Các quốc gia mới nổi có đồng nội tệ mạnh, trung lập

Thụy Sĩ (CHF)Singapore (SGD) ghi nhận dòng vốn tăng, theo dữ liệu của BIS.
Đặc biệt, SGD đang nổi lên như một tài sản trú ẩn có carry dương, trung lập cả về quân sự lẫn tài chính.


II. Ai đang bị bỏ lại? – Những kẻ vẫn giữ niềm tin cũ

❌ 1. Chủ sở hữu trái phiếu dài hạn của Mỹ

– Những người mua T-note, T-bond trong 6 tháng qua đang chịu duration risk ngày càng lớn:

  • Kỳ vọng Fed cắt lãi đã mờ dần.
  • Nợ công phình to theo báo cáo CBO.
  • Các phiên đấu giá T-bill gần nhất cho thấy cầu yếu và lãi suất bị đòi tăng.

Họ không bị “cháy” ngay, nhưng đang dần trở thành túi tài sản mất giá nếu cú pivot của Fed không xảy ra đúng như kỳ vọng.

❌ 2. Các quỹ 60/40 truyền thống

– Mô hình danh mục 60% cổ phiếu, 40% trái phiếu từng là chuẩn mực. Nhưng khi:

  • Trái phiếu không còn tăng giá vì lãi suất chưa giảm,
  • Cổ phiếu bị bóp nghẹt bởi tăng trưởng kinh tế chậm,
    → thì danh mục này trở thành cái bẫy tĩnh trong một thế giới động.

Họ không phản ứng kịp vì bị ràng buộc bởi quy chế, ủy thác hoặc benchmark cổ điển.

❌ 3. Người nắm giữ tiền mặt USD không hành động

– Trong lúc RRP giảm mạnh, TGA bị rút, mà tiền mặt không được phân bổ lại hợp lý, nhiều người chỉ ngồi giữ USD mà không trú sang các tài sản có thực.

Đây là nhóm sẽ chịu thiệt hại kép: giá trị USD sẽ bị xói mòn nếu chiến tranh lan rộng và Fed buộc phải quay lại QE để tài trợ ngân sách.


III. Đâu là “điểm gom chiến lược” – và tại sao nó không nằm trong hệ thống cũ?

Dòng tiền thông minh đang tránh xa tài sản có đối tác rủi ro (counterparty risk), và chọn nơi trú ẩn có chủ quyền, có tính bất biến, có thanh khoản cao.

Tài sảnLý do gom vào
Vàng vật lýKhông đối tác, không bị khóa, không cần SWIFT
CHF/SGDTiền tệ trung lập, không dính vào NATO hoặc xung đột địa chính trị
T-bill 1–4 tuầnThanh khoản cao, tránh duration risk
BTC/ETHPhi tập trung, phòng thủ hệ thống, dễ chuyển biên giới
Đất nông nghiệp, tài sản năng lượngKênh trú ẩn thời chiến – sản xuất vật chất

IV. Chiến lược của người sống sót: không tối đa hóa lợi nhuận – mà tối thiểu hóa regret

Trong thế giới cũ, ai nhanh hơn sẽ thắng.
Trong thế giới mới, ai mất ít hơn mới là người ở lại cuối cùng.

Người gom vào bây giờ không kỳ vọng lợi nhuận. Họ gom để sống sót, để có vị thế khi hệ thống reset, để có tài sản “nằm ngoài hệ thống” nếu lằn ranh đỏ vỡ hoàn toàn.

Trong lúc nhà đầu tư bình thường vẫn chờ tin Fed, họ đã nhìn thấy bản chất của trận chiến mới: một cuộc chiến không chỉ về tên lửa – mà về hệ thống thanh toán, dòng vốn, và quyền kiểm soát đồng tiền dự trữ.

🧭 PHẦN IV – Khi hệ thống thanh toán toàn cầu bị vũ khí hóa: SWIFT, USD, vàng, và những lối thoát của kỷ nguyên hậu đô la

“Khi lằn ranh đỏ bị xóa, không chỉ máu chảy – mà luồng vốn cũng rẽ lối.”


SWIFT không còn trung lập – và thế giới bắt đầu tìm cửa phụ

Từ khi Nga bị loại khỏi hệ thống SWIFT vào năm 2022, thế giới đã học được một bài học sống còn: thanh toán không còn là một dịch vụ kỹ thuật – mà là một vũ khí địa chính trị.

– SWIFT, vốn được xem như “đường ống máu” của nền kinh tế toàn cầu, giờ đây trở thành công cụ phong tỏa – bị thao túng bởi Mỹ và EU, với khả năng khóa mọi quốc gia bất đồng.
– Điều đó khiến các nước mới nổi – đặc biệt là nhóm BRICS – bắt đầu xây dựng hạ tầng thanh toán song song, phi-USD, phi-SWIFT:

  • CIPS (Trung Quốc)
  • SPFS (Nga)
  • các nền tảng thanh toán qua vàng, nhân dân tệ, và CBDC nội khối.

Hệ thống SWIFT giờ giống như một sân bay quốc tế, nhưng chỉ mở cửa cho những nước không gây rắc rối với Mỹ.


USD không sụp đổ – nhưng mất đi tính trung lập và sự kính trọng

Kể từ Chiến tranh Lạnh, đồng đô la Mỹ không chỉ là tiền tệ thanh toán, mà là biểu tượng quyền lực tài chính toàn cầu. Nhưng khi Mỹ bắt đầu đóng băng tài sản ngoại hối của các quốc gia đối đầu (như Nga, Venezuela, Iran) – đồng USD từ phương tiện giao dịch trung lập trở thành công cụ trừng phạt.

⮕ Kết quả? Nhiều quốc gia không còn cảm thấy an toàn khi tích trữ USD dưới dạng T-bonds hoặc tài khoản tại ngân hàng Mỹ.
Họ bắt đầu thoái vốn khỏi trái phiếu Kho bạc Mỹ, rút tiền khỏi hệ thống tài chính phương Tây và quay sang tìm nơi lưu trữ có chủ quyền.

Điều này không xảy ra qua đêm, nhưng đang dần tạo ra một “thế giới 2 tầng”:

  1. Các nước đồng minh của Mỹ tiếp tục giao dịch bằng USD.
  2. Các nước trung lập hoặc đối kháng tìm cách giao dịch với nhau bằng vàng, nhân dân tệ, đồng nội tệ hoặc stablecoin riêng biệt.

Vàng trở lại – không phải như một tài sản đầu tư, mà là cơ sở thanh toán ngầm

Trong thời kỳ hậu Bretton Woods, vàng được tách khỏi hệ thống tiền tệ. Nhưng kể từ 2022, và nay 2025, vàng quay trở lại không phải với vai trò đầu cơ, mà là trụ cột dự phòng hệ thống.

Các ngân hàng trung ương mua vàng ròng nhiều nhất trong vòng 55 năm qua, chủ yếu đến từ các nước không thuộc nhóm G7.
– Vàng được dùng để kết toán song phương, đặc biệt giữa Nga – Trung – Iran – UAE, tránh qua SWIFT hoặc ngân hàng Mỹ.
– Một số thương vụ giao dịch năng lượng đã bắt đầu dựa trên vàng vật chất hoặc định giá tương đương vàng.

Vàng không cần trung gian, không bị phong tỏa, không có counterparty risk – và không cần chữ ký của Powell hay Biden để xác thực.


Crypto và stablecoin: những lối thoát kỹ thuật số, nhưng chưa đủ vững

Crypto (đặc biệt là BTC, ETH) cung cấp một “cửa ngách” cho dòng vốn muốn thoát khỏi sự kiểm soát ngân hàng trung ương, nhưng nó vẫn chưa đủ trưởng thành để thay thế hoàn toàn hệ thống ngân hàng.

Tuy vậy:

  • Tether (USDT), USDC đang được dùng trong giao thương xuyên biên giới – đặc biệt là tại Trung Đông, châu Phi, và Mỹ Latin.
  • Một số nước đang thử nghiệm CBDC xuyên biên giới để thanh toán với nhau, điển hình như dự án mBridge của PBoC + HKMA + UAE + Thái Lan.

⮕ Crypto hiện tại là vùng chuyển tiếp, không phải đích đến. Nhưng nó là cầu nối giúp tài sản và dòng vốn vượt biên mà không cần SWIFT.


Lối thoát của kỷ nguyên hậu đô la: Đa trung tâm – và đa tài sản

Không một loại tiền tệ nào có thể thay thế USD ngay lập tức. Nhưng trật tự toàn cầu đang hình thành mô hình “đa cực thanh toán – đa chuẩn tài sản”:

Trục thanh toánTài sản được chọn
Mỹ + EU + G7USD, EUR, T-bills, repo market
BRICS + Trung lậpVàng vật chất, nhân dân tệ, nội tệ cặp song phương
Phi chính phủ, phi hệ thốngBTC, stablecoin, vàng OTC

⮕ Đây là bước quá độ từ thế giới độc quyền thanh toán sang chiến lược phòng thủ thanh toán – nơi mọi quốc gia đều giữ vàng, dùng CBDC, và phân bổ tài sản ra khỏi phạm vi kiểm soát chính trị.


🎯 Kết luận: Khi đô la vẫn mạnh, nhưng đã bị nghi ngờ – chiến lược tài chính toàn cầu không còn dựa trên “niềm tin bất biến”

“Đô la vẫn sẽ là vua – nhưng là một ông vua đang phải dần đeo giáp chống đạn.”

Thế giới không xoay trục khỏi Mỹ. Nhưng các quốc gia không còn ngây thơ tin rằng: nếu giữ T-bond, nếu gửi tiền tại Citi hay JPMorgan, thì tài sản của họ sẽ được tôn trọng vô điều kiện.

Vàng, nhân dân tệ, stablecoin, crypto… không phải là giải pháp hoàn hảo – nhưng chúng là lựa chọn sống còn trong một thế giới nơi tiền có thể bị phong tỏa chỉ vì một quyết định chính trị.

Trật tự tiền tệ thế giới không sụp đổ, nó chỉ phân tách – và dòng tiền đang dịch chuyển theo vết nứt ấy.