SOMA Mở Cung USD, Thỏa Thuận Mỹ – Anh và Trật Tự Mới Bắt Đầu Từ London

Ngày 7/5/2025, Cục Dự trữ Liên bang quyết định giữ nguyên lãi suất ở mức 4.25–4.50%, đúng như kỳ vọng chi phối trên thị trường phái sinh. CME FedWatch Tool phản ánh hơn 97% xác suất giữ nguyên, nhưng điều đó không nói lên gì nhiều – ngoài việc nó chỉ là sự cộng hưởng của kỳ vọng tập thể.

Điều khiến thị trường bất ngờ không phải là việc Fed đứng yên, mà là bối cảnh Fed đang án binh bất động: GDP Mỹ quý I/2025 giảm -0.3%, lần đầu tiên quay về tăng trưởng âm kể từ thời kỳ đại dịch COVID-19. Đó là thời điểm mà phần lớn nhà đầu tư kỳ vọng một pivot chính thức: tín hiệu bắt đầu chu kỳ cắt giảm lãi suất mạnh tay.

Xem thêm: 📰 GDP âm lần đầu sau 3 năm. Liệu nước Mỹ đã bước vào suy thoái?

Tuy nhiên, Fed đã không hạ lãi suất sớm và điều đó khiến các chỉ báo kỳ vọng ngắn hạn trở nên… thiếu trọng lượng.

Trong khi đó, Breakeven Inflation kỳ hạn 10 năm vẫn dao động ổn định quanh mốc 2.25%, không hề sụp đổ theo kỳ vọng suy thoái. Niềm tin vào việc kiểm soát lạm phát vẫn chưa được xác lập rõ ràng – và những dữ kiện vật chất như giá năng lượng, chính sách thuế quan, hay dòng vốn thương mại lại đang hướng về phía đối lập.

Một ví dụ rõ ràng là bản thỏa thuận thương mại Mỹ – Anh vừa được ký: giảm thuế ô tô, mở rộng xuất khẩu ethanol, khơi lại dòng cung thép và linh kiện hàng không. Những dòng chảy này có thể kích thích cầu nhập khẩu, phục hồi dòng vốn công nghiệp, và tạo ra lực đẩy vật chất cho lạm phát tương lai – dù chưa phản ánh tức thì trong chỉ số giá.

Và trong bối cảnh thị trường mơ hồ giữa một đợt “pivot bị bỏ lỡ” và “lạm phát chưa hạ nhiệt”, có một thực thể duy nhất hành động như thể họ biết điều gì sắp đến: SOMA.

Vậy thì SOMA là gì và tại sao giữa lúc thị trường pricing trong kỳ vọng FED lại sử dụng công cụ này. Ý nghĩa thật sự phía sau thỏa thuận Mỹ-Anh là gì? Hãy cùng tìm hiểu nhé!

🧱1. Thỏa thuận Mỹ – Anh: Kích hoạt dòng chảy vật chất và trật tự thương mại hậu toàn cầu hóa

Ngày 8 tháng 5 năm 2025, giữa bối cảnh toàn cầu đang bất an vì chiến tranh tiền tệ, đứt gãy chuỗi cung ứng và sự tháo chạy khỏi trái phiếu dài hạn của Trung Quốc, một bản thỏa thuận tưởng chừng vô hại giữa Hoa Kỳ và Vương quốc Anh bất ngờ được ký kết.

Bản thỏa thuận này không đơn thuần là một bước đi song phương mà nó còn là một nước cờ chiến lược trong nỗ lực tái thiết lập dòng chảy hàng hóa của trật tự Anglo-Saxon, vốn đã bị Trung Quốc chiếm lĩnh quá lâu.

📜 Các điều khoản mang đậm dấu ấn địa chính trị:

• Mỹ giảm thuế nhập khẩu ô tô Anh từ 27.5% xuống 10% cho 100.000 xe/năm – ưu ái rõ rệt cho công nghiệp ô tô Midlands.
• Loại bỏ hoàn toàn thuế 25% lên thép & nhôm Anh, khôi phục dòng nguyên liệu then chốt thời hậu Brexit.
• Anh mở cửa ethanol Mỹ, hạ thuế từ 19% về 0%, tiêm thêm 700 triệu USD thanh khoản thương mại song phương vào chuỗi cung năng lượng.
• Mỹ bỏ thuế linh kiện hàng không, đổi lại hợp đồng trị giá 10 tỷ USD cho Boeing.

⟶ Đây không chỉ là thương mại, mà là thiết lập lại sự cân bằng sản xuất và dòng cung hậu Brexit – hậu Trung Quốc, với kỳ vọng rằng:

• Nhập khẩu vào Anh sẽ mang tính chiến lược, giảm phụ thuộc vào châu Á.
• Cầu hàng hóa sẽ tăng (ô tô, năng lượng, thép).
• Xuất khẩu Mỹ được hỗ trợ, kéo theo cầu USD.

🧱 Thỏa thuận Mỹ – Anh kích thích cung – cầu vật chất như thế nào?

Thỏa thuận Mỹ – Anh không chỉ là sự thay đổi về mức thuế, mà là tái định hướng lại toàn bộ trục cung–cầu vật chất giữa hai nền kinh tế công nghiệp lâu đời. Các mặt hàng như:

• Thép và nhôm (được gỡ bỏ thuế 25%)
• Ethanol Mỹ (xóa thuế 19%)
• Ô tô Anh (giảm thuế từ 27.5% xuống 10%)
• Máy bay, động cơ hàng không

…là những mắt xích trung tâm của chuỗi giá trị sản xuất. Khi các rào cản bị dỡ bỏ, điều đó:

• Kích hoạt lại dòng chảy thương mại vật lý giữa hai nước.
• Tăng đầu tư vào cơ sở sản xuất nội địa (đặc biệt là Mỹ).
• Mở ra các hiệu ứng lan tỏa cho logistics, năng lượng, vận tải, tài chính thương mại.

⟶ Đây là cầu vật chất thật sự, không phải cầu tín dụng hay cầu đầu cơ. Nó tác động lên sản lượng, lên giá đầu vào, và lên áp lực lạm phát trung hạn – dù chưa thể hiện ngay trên CPI. Cầu thực đồng nghĩa với:

• Tăng sản xuất
• Tăng vận tải
• Tăng năng lượng tiêu thụ
• Và theo đó là tăng áp lực chi phí đầu vào

➡ Đặc biệt, việc Anh xóa bỏ thuế nhập khẩu ethanol Mỹ, cùng với đợt ký kết hợp đồng máy bay 10 tỷ USD với Boeing, sẽ kéo thêm nhu cầu năng lượng và kim loại công nghiệp – những yếu tố thường gắn với chu kỳ lạm phát ngành.

🧱 Mở đường cho sự phục hồi dòng thương mại Anglo-Saxon, giảm phụ thuộc châu Á

Sau khi Brexit làm gián đoạn dòng chảy thương mại nội khối EU – Anh, Vương quốc Anh mất đi lợi thế thương mại tự do tại châu Âu. Đồng thời, chiến tranh thương mại Mỹ–Trung và xu hướng de-risking khỏi Trung Quốc khiến cả Mỹ và Anh tìm kiếm một trục thương mại song phương vững chắc, tránh phụ thuộc vào châu Á.

Bằng việc gỡ bỏ thuế và khơi thông các dòng nguyên liệu/linh kiện cốt lõi, thỏa thuận:

• Tái thiết liên kết công nghiệp Mỹ – Anh (ô tô, hàng không, năng lượng).
• Giảm vai trò của Trung Quốc trong chuỗi cung – đặc biệt với các mặt hàng nhạy cảm (thép, chip, hàng không).
• Hồi sinh trật tự thương mại Anglo-Saxon – một khái niệm tưởng đã lỗi thời từ sau Thế chiến II, nhưng đang trở lại như một cấu trúc song song với WTO và BRICS.

⟶ Đây là thương mại địa chính trị hóa, nơi dòng hàng hóa mang theo cả ý chí cấu trúc quyền lực toàn cầu.

🧱 Tác động đến kỳ vọng tăng trưởng – kỳ vọng nhập khẩu – cầu USD

Về mặt vĩ mô, dòng thương mại được khơi thông sẽ:

• Tăng kỳ vọng tăng trưởng của cả hai nước trong trung hạn.
• Tạo ra kỳ vọng về tăng nhập khẩu đầu vào (như thép, ethanol, máy bay) và xuất khẩu (ô tô, thịt bò, hàng công nghệ cao).
• Kéo theo đó là tăng nhu cầu thanh toán thương mại bằng USD – đồng tiền vẫn chi phối phần lớn các hợp đồng giao dịch và tài trợ thương mại toàn cầu.

Với một nền tảng cầu vật chất được phục hồi:

• Tăng trưởng có thể trở lại trong các quý tới, bất chấp số liệu GDP âm tạm thời.
• Nhưng thị trường lại đang pricing theo hướng Fed sắp pivot, trong khi Fed có lý do để giữ lãi suất cao hơn lâu hơn – để kiểm soát áp lực lạm phát trung hạn từ cú kích cầu này.

⟶ Cầu USD sẽ mạnh lên, không phải vì chính sách tiền tệ, mà vì nền tảng thương mại vật chất và sức mạnh địa chính trị đi kèm.

📉 2. Breakeven Inflation: Sự ổn định giả tạo trong một thế giới đang tái cấu trúc vật chất

Nếu thỏa thuận thương mại Mỹ–Anh là cú hích đầu tiên tái khởi động cỗ máy sản xuất công nghiệp xuyên Đại Tây Dương, thì Breakeven Inflation chính là phong vũ biểu mà thị trường trái phiếu dùng để phản ánh tương lai của giá cả. Và dữ liệu hiện tại cho thấy một điều đáng suy ngẫm: sự ổn định đáng ngờ.

➤ Breakeven kỳ hạn 10 năm vẫn bám trụ quanh mốc 2.25%, gần như không đổi sau loạt thông tin từ GDP âm, Fed giữ lãi suất, và thỏa thuận thương mại.

Ở bề nổi, điều này tạo cảm giác ổn định – lạm phát kỳ vọng nằm trong tầm kiểm soát. Nhưng trong bối cảnh nền kinh tế vừa ghi nhận quý GDP âm đầu tiên kể từ COVID, đây không phải là sự ổn định… mà là sự cố chấp.

Thỏa thuận vừa ký không phải là biện pháp kiềm chế giá cả, mà là một “cú bơm cầu vật chất”:

• Ethanol Mỹ vào Anh = tăng sản lượng năng lượng.
• Thép, nhôm, máy bay = phục hồi công nghiệp cơ bản.
• Giảm thuế xuất nhập khẩu = tăng tốc dòng hàng hóa vật chất.

⟶ Những yếu tố này có thể duy trì áp lực chi phí sản xuất trung hạn, khiến lạm phát “không xuống nổi” – và Breakeven đang ngầm phản ánh điều đó.

🔍 Breakeven 10Y: Neo chặt ở 2.25% – ổn định hay cố chấp?

Dữ liệu mới nhất từ FRED cho thấy:

• Ngày 7/5/2025, Breakeven 10Y đứng tại 2.25%, gần như không đổi so với nhiều tháng trước.
• Từ đầu 2023 đến nay, mức kỳ vọng này giao động ổn định trong biên 2.2%–2.4%, không rơi vào khủng hoảng giảm phát nhưng cũng không vượt lên đe dọa.

Thoạt nhìn, đây là tin tốt. Nhưng với bối cảnh hiện tại, chính sự ổn định này lại phản ánh sự tự mãn của thị trường:

• GDP Mỹ quý I/2025 âm (-0.3%), lần đầu kể từ COVID.
• Thỏa thuận thương mại khơi lại dòng nhập khẩu năng lượng và nguyên liệu – tiềm ẩn áp lực chi phí sản xuất.
• Fed giữ nguyên lãi suất, không cắt – thể hiện sự cảnh giác về lạm phát.

⟶ Vậy mà thị trường lại tin rằng mọi thứ đang ổn?

🧠 Lạm phát chưa hạ nhiệt, chỉ là đang nằm im chờ đợi thương chiến

Biểu đồ Breakeven từ 2020 đến nay cho thấy điều quan trọng hơn:

• Sau cú sốc 3.1% năm 2022 (hậu COVID, chiến tranh Ukraine), thị trường điều chỉnh lại.
• Nhưng từ giữa 2023 đến nay, bất chấp dữ liệu CPI hạ nhiệt, Breakeven vẫn không rơi xuống vùng 1.8–2.0% – vùng kỳ vọng “ổn định giá” thực sự.

Nói cách khác:

Lạm phát không biến mất. Nó chỉ trở nên “dễ chịu” vừa đủ để thị trường quên rằng nó còn ở đó.

🔗 Kỳ vọng thị trường mâu thuẫn với cầu vật chất

Nếu thỏa thuận Mỹ–Anh kéo theo:

• Tăng nhập khẩu ethanol Mỹ (năng lượng),
• Mở cửa dòng thép và hàng không,
• Tăng sản xuất công nghiệp từ Mỹ sang Anh,

⟶ Thì hệ quả tất yếu là tăng cầu hàng hóa trung hạn và gia cố mức giá đầu vào, nhất là khi lương và logistics vẫn neo cao hậu đại dịch.

Nhưng:

• FedWatch Tool vẫn pricing pivot
• Thị trường trái phiếu vẫn xây dựng các vị thế dựa trên lạm phát ổn định
• Breakeven giữ vững ở 2.25% dù áp lực cầu đang được khơi lại

⟶ Mâu thuẫn rõ rệt. Một bên là hiện thực sản xuất – bên còn lại là kỳ vọng tài chính.

⚠️ Tại sao điều này mâu thuẫn với kỳ vọng cắt giảm lãi suất?

Trong khi thị trường trái phiếu pricing một tương lai “ổn định về giá”, và thị trường tiền tệ pricing một tương lai “ổn định về lãi suất”, thì nền kinh tế thực lại đang chuẩn bị đón thêm một đợt cầu vật chất tăng tốc.

⟶ Nếu tăng trưởng phục hồi từ thương mại, trong khi lạm phát kỳ vọng bị đánh giá thấp, nguy cơ thị trường điều chỉnh định giá về quỹ đạo lãi suất sẽ rất cao.

3. FedWatch Tool: Khi kỳ vọng bị rỗng lõi

Trong phần trên, ta đã thấy Breakeven 10Y giữ ở 2.25%, một mức phản ánh lạm phát trung hạn vẫn “cứng đầu”, không sụp đổ dù GDP Mỹ âm quý đầu tiên.
⟶ Thị trường không thực sự tin lạm phát đã chết – nhưng vẫn kỳ vọng Fed sẽ pivot.

Và đây là nơi FedWatch Tool trở nên nguy hiểm:
Nó thể hiện niềm tin số đông, nhưng không đặt trên nền tảng dòng tiền, hay cung–cầu thanh khoản thực tế.

📉 Dữ liệu thực tế: Fed giữ nguyên, thị trường thở phào

• Kỳ họp ngày 7/5/2025: Fed giữ nguyên lãi suất tại 4.25–4.50%
• CME FedWatch phản ánh 97.2% xác suất giữ nguyên, và 2.8% xác suất cắt ngay trước kỳ họp.
• Tức là thị trường không pricing tăng thêm, nhưng cũng rất muốn tin rằng sắp có cắt giảm.

Nhưng:

• GDP âm, đúng là có lý do để kỳ vọng pivot.
• Lạm phát vẫn cao, cầu thương mại tăng → lý do để thận trọng.
• Fed không cắt, điều đó hàm ý: Fed không tin vào niềm tin của thị trường.

Kỳ Vọng Đối Lập: Khi Breakeven Neo Cứng và FedWatch Say Ngủ

Trong thị trường hiện đại, kỳ vọng lạm phát không đến từ cảm xúc – mà từ định giá.
Nhưng kỳ vọng chính sách lại đến từ cảm xúc – không phải dữ liệu.
Và chính tại điểm giao thoa đó, thị trường đang đứng trước một “leverage mismatch” nguy hiểm.

🧱 Breakeven: Sự dai dẳng ngầm ẩn

Dữ liệu từ FRED ngày 7/5/2025 cho thấy:

• 10Y Breakeven đứng vững tại 2.25%, một con số không thay đổi đáng kể từ cuối 2023.
• Dù GDP Mỹ vừa âm quý I (-0.3%) – điều thường tạo áp lực giảm kỳ vọng giá – nhưng lạm phát kỳ vọng vẫn không suy chuyển.

Tại sao?

• Vì thỏa thuận Mỹ–Anh khơi thông dòng cầu vật chất: ethanol, thép, hàng không.
• Vì giá năng lượng không còn giảm như 2023.
• Vì chi phí logistics và nhân công vẫn neo cao hậu COVID.

⟶ Breakeven phản ánh: lạm phát chưa chết, chỉ ngủ im trong vỏ bọc kỳ vọng tài chính.

💭 FedWatch Tool: Niềm tin ngắn hạn, không gắn với dòng tiền

Cùng lúc, CME FedWatch Tool phản ánh:

• 97.2% xác suất giữ nguyên lãi suất tại kỳ họp 7/5/2025.
• Chỉ 2.8% xác suất cắt, không pricing tăng lãi suất nào trong vài tháng tới.

Nhưng đó chỉ là tâm lý tập thể, không đại diện cho:

• Áp lực dòng vốn,
• Chính sách thương mại,
• Kỳ vọng lạm phát dài hạn.

⟶ Thị trường “tin” rằng Fed đã dừng lại – vì GDP âm. Nhưng thị trường không hề pricing lại lạm phát, và Fed cũng không cắt.

⚠️ Mâu thuẫn song song: Một thị trường, hai kỳ vọng trái ngược

⟶ Thị trường kỳ vọng điều dễ chịu nhất từ cả hai phía: lãi suất sẽ giảm vì tăng trưởng yếu, nhưng lạm phát sẽ không quay lại.
Đó là trạng thái định giá không bền, một nền tảng dễ vỡ khi một dữ liệu bất ngờ xuất hiện.

🏦 4. SOMA – Khi Fed không nói, mà hành động

Ngày 6 tháng 5 năm 2025, Bộ Tài chính Mỹ tổ chức phiên đấu giá trái phiếu kỳ hạn 10 năm (CUSIP: 91282CNC1) – một sự kiện định kỳ, vốn thường trôi qua trong yên lặng.

Nhưng phiên đấu giá lần này lại khác.

Tổng giá trị phát hành đạt 56.8 tỷ USD, trong đó có một con số đáng chú ý:
👉 SOMA – đại diện cho Cục Dự trữ Liên bang – đã mua ròng tới 14.8 tỷ USD, tương đương 35% toàn bộ lượng trái phiếu phân bổ.

Con số ấy như show cho thị trường một sự thật:

⟶ Trong khi thị trường pricing “không có gì xảy ra” qua FedWatch, và lạm phát kỳ vọng dường như ngủ yên, SOMA đang hút thanh khoản, triệt tiêu đòn bẩy, giữ đường cong lợi suất phẳng một cách nhân tạo.

🔎 Vậy SOMA là gì?

SOMA (System Open Market Account) là danh mục tài sản mà Cục Dự trữ Liên bang sử dụng để thực hiện nghiệp vụ thị trường mở – bao gồm:

• Mua hoặc bán trái phiếu chính phủ (UST),
• Can thiệp vào thị trường repo hoặc reverse repo,
• Duy trì hoặc điều chỉnh đường cong lợi suất (yield curve) mà không cần phát tín hiệu chính sách công khai.

⟶ Nói đơn giản, SOMA là cánh tay hành động thầm lặng của Fed, nơi chính sách tiền tệ được thực hiện chứ không chỉ phát ngôn.

📉 Vì sao SOMA lại mua tới 35% phiên trái phiếu 10Y?

Thông thường:

• SOMA không can thiệp sâu vào đấu giá sơ cấp nếu thị trường ổn định.
• Các dealer (Primary Dealers) và nhà đầu tư tổ chức sẽ hấp thụ phần lớn.

Nhưng phiên 6/5 cho thấy:

• Primary Dealers chỉ giữ ~3.76 tỷ USD, thấp bất thường.
• Indirect Bidders (chủ yếu là nhà đầu tư nước ngoài) mua ~29.7 tỷ USD.
• Direct Bidders (quỹ nội địa, hedge funds) mua ~8.3 tỷ USD.

⟶ SOMA buộc phải lấp phần còn lại – không phải vì thanh khoản thiếu, mà để kiểm soát lãi suất dài hạn không vọt lên sau chuỗi dữ liệu bất lợi:

• GDP âm,
• Breakeven không giảm,
• Cầu vật chất từ thỏa thuận thương mại đang tăng.

🔗 SOMA hành động khi kỳ vọng rạn nứt

⟶ Điều này cho thấy: Fed không thể nói ra, nhưng không thể không hành động.
Họ biết: nếu không giữ yield, thì kỳ vọng lãi suất thực sẽ tăng vọt → thắt chặt vô hình → vỡ đòn bẩy tài sản.

🧭 Kết luận: Kỳ vọng sai lầm – SOMA cứu Yield

Trong hệ thống tài chính hiện đại, thị trường không sụp đổ vì những cú sốc lớn.
Nó sụp vì sự lệch pha nhỏ – nhưng kéo dài – giữa kỳ vọng và thực tại.

Bức tranh hiện tại là một nghịch lý ba tầng:

1. FedWatch Tool phản ánh tâm lý thị trường tin vào lộ trình “pivot sắp đến”, dù dữ liệu GDP đã âm – nhưng không cắt.
2. Breakeven Inflation thì ngược lại – neo cao một cách đáng ngờ, cảnh báo rằng lạm phát chưa chết, chỉ đang chịu đựng.
3. Và SOMA – công cụ thầm lặng nhất của Fed – lại hành động mạnh tay, mua ròng 15 tỷ USD trái phiếu 10Y, giữ yield không bật lên trong im lặng.

Cộng thêm một yếu tố nền sâu hơn: thỏa thuận thương mại Mỹ–Anh đã bắt đầu bơm trở lại dòng cầu vật chất toàn cầu – thứ có thể không làm giá tăng đột biến, nhưng đủ để kéo dài lạm phát nền, và ngăn Fed pivot sớm.

📊 3 kỳ vọng trung hạn:

1. Kỳ vọng lãi suất đang sai pha với thực tại dòng tiền

• Fed không nói gì, nhưng SOMA đang hành động như thể “trật tự sắp đổi”.
• Pivot nếu có, sẽ đến muộn hơn – và thị trường phải chiết khấu lại quỹ đạo này.

2. Lạm phát trung hạn sẽ không giảm mạnh, dù GDP suy yếu

• Breakeven đang đúng: chuỗi giá trị năng lượng–thương mại sẽ giữ chi phí đầu vào ở mức cao vừa đủ để ngăn CPI về 2.0%.
• Fed sẽ bị buộc phải “giữ cao lâu hơn”, và yield thực sẽ dần tăng.

3. Rủi ro lớn nhất hiện nay không phải là suy thoái – mà là “định giá sai chu kỳ tiền tệ”

• Equities đang pricing Fed cắt sớm.
• Bonds đang bị ghìm giá nhờ SOMA.
• Nhưng một cú trượt dữ liệu bất ngờ (CPI mạnh hơn, PPI bật lên, giá dầu tăng) sẽ làm vỡ định giá “ổn định giả tạo” này.

🧠 Thị trường sẽ đi đâu từ đây?

• Chứng khoán: risk-on hiện tại là cơ hội phân phối, không phải tích lũy. Rotation từ growth → defensive sẽ bắt đầu dần.
• Trái phiếu dài hạn: yield sẽ chịu áp lực tăng nhẹ nếu SOMA rút tay. Tránh đặt cược vào duration dài lúc này.
• Đồng USD: vẫn là đồng tiền “ít xấu nhất” – cầu USD tăng theo dòng thương mại năng lượng.
• Vàng: chưa phải lúc phá vỡ xu hướng – vì yield thực đang bị ghìm nhân tạo. Nhưng vàng sẽ bật mạnh nếu SOMA rút tay và yield tăng.
• Crypto và tài sản đầu cơ: sẽ điều chỉnh nếu định giá pivot bị phá vỡ.

Share on Facebook

Post on X

Follow us

Save