Khi chính sách tiền tệ và ngoại giao tài chính giao thoa, các cú đánh không vang lên bằng tiếng súng – mà bằng đường cong lợi suất.
1. Mỹ khởi động thương chiến với mục tiêu tài chính ngầm: làm suy yếu DXY và kéo lợi suất xuống
Trong nhiệm kỳ của Tổng thống Trump, chiến tranh thương mại với Trung Quốc được trình bày như một nỗ lực “giành lại công bằng thương mại”. Tuy nhiên, các nhà phân tích chiến lược vĩ mô Phố Wall hiểu rằng, ẩn sau ngôn ngữ thuế quan là một mục tiêu sâu xa hơn: ép đồng USD suy yếu và kéo lợi suất dài hạn xuống nhằm giảm chi phí đáo hạn nợ công Mỹ.
Với hơn 9.000 tỷ USD trái phiếu chính phủ Mỹ đáo hạn trong vòng hai năm tới, chính quyền Mỹ cần một môi trường mà:
- DXY giảm giá → Tăng cạnh tranh xuất khẩu, giảm áp lực nhập siêu
- Lợi suất 10Y giảm mạnh → Tái cấp vốn nợ với chi phí thấp
- FED chịu áp lực cắt giảm lãi suất → Mở rộng thanh khoản để hỗ trợ tài khóa
Thương chiến được sử dụng như đòn bẩy để làm tổn thương kỳ vọng tăng trưởng toàn cầu, từ đó khiến FED phải xoay trục chính sách và DXY yếu đi.
Xem lại: TradeWar là gì và mục đích thật sự phía sau thương chiến
2. Trung Quốc hiểu rõ trò chơi – và phản đòn bằng chính hệ thống mà Mỹ phụ thuộc – Bán khống trái phiếu
Vào thời điểm lợi suất 10Y của Mỹ trượt về ngưỡng 3.90% – mức được thị trường xem như “bàn đạp cho một đợt nới lỏng mới” – Trung Quốc bất ngờ kích hoạt một loạt giao dịch chiến lược trên thị trường tài chính toàn cầu.
Cấu trúc phản công bao gồm 4 bước then chốt:
- Trung Quốc bán trái phiếu chính phủ Mỹ
→ Nhận về USD từ các tài khoản dự trữ - Dùng USD để mua lại đồng Nhân dân tệ (CNY)
→ Tạo cầu nhân dân tệ trong hệ thống liên ngân hàng - Bán CNY trở lại ra thị trường mở / Mua USD trên thị trường offshore
→ Làm tăng cung CNY và giảm cung USD trên thị trường tự do - Gửi tín hiệu rõ ràng ra thị trường: PBoC chấp nhận để CNY suy yếu – và lợi suất Mỹ phải tăng
Đêm 7/4: Khi Bắc Kinh tung đòn phủ đầu – trái phiếu Mỹ bị bán khống, lợi suất bật dậy như lò xo bị nén
“Trên chiến trường tiền tệ, bán khống là vũ khí tối thượng.”
Khi thị trường vẫn còn ngủ yên trong kỳ vọng về một chu kỳ lãi suất giảm đang tới gần, và lợi suất 10Y Mỹ đang neo vững ở vùng 3.90%, Trung Quốc bất ngờ hành động.
Đêm 7/4, một đợt bán khống trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn dài được tung ra – không phải dưới dạng giao dịch vật lý đơn thuần, mà qua các hợp đồng tương lai trái phiếu (Treasury futures) và/hoặc hợp đồng repo đảo chiều (reverse repo).
Đây không phải là hành động bán tháo thông thường. Đây là một “cuộc tấn công chiến lược” lên chính kỳ vọng lợi suất thấp mà hệ thống tài chính Mỹ đang dựa vào.
🎯 Chi tiết chiến thuật:
- Tại thời điểm giao dịch ban đêm trên thị trường châu Á, hợp đồng tương lai trái phiếu 10Y bị bán mạnh – gây ra lực ép giá giảm, đẩy lợi suất bật tăng trong điều kiện thanh khoản mỏng.
- Các quỹ giao dịch trái phiếu (bond funds) tại Hong Kong và Singapore bắt đầu phản ứng, dẫn đến một hiệu ứng dây chuyền lan sang thị trường châu Âu trước phiên Mỹ.
- Lợi suất 10Y bật từ 3.90% lên 4.19% chỉ trong vài giờ, khiến thị trường ngỡ ngàng khi không có bất kỳ dữ liệu kinh tế nào được công bố.
Không có CPI. Không có NFP. Không có FOMC Minutes.
Chỉ có biểu đồ yield bật mạnh – và bàn tay vô hình được cảm nhận rất rõ ràng.
💡 Tại sao đây được xem là “bán khống chiến lược”?
Bởi vì hành động này không đơn thuần là thoát khỏi trái phiếu – mà là “tạo kỳ vọng rằng trái phiếu Mỹ không còn an toàn”.
Giống như cách George Soros từng bán khống bảng Anh năm 1992 – đòn đánh thật sự nằm ở tâm lý hệ thống, không phải khối lượng.
Trung Quốc hiểu rằng:
- Nếu họ xả thật toàn bộ danh mục, họ sẽ tự gây thiệt hại
- Nhưng nếu họ “ra tín hiệu xả” bằng hành động khôn ngoan, thị trường sẽ tự lan truyền kỳ vọng đó
Và chính thị trường sẽ là kẻ tự khuếch đại lực bán cho họ
📌 Điểm then chốt: Đây là bán khống kỳ vọng – không chỉ là bán trái phiếu
Không ai biết Trung Quốc bán bao nhiêu hợp đồng, nhưng ai cũng biết họ đủ sức để làm việc đó.
Trong thị trường kỳ vọng, đôi khi chỉ cần “đúng thời điểm” là đủ thay đổi cả hệ thống giá.
3. Tác động kép: CNY yếu hơn – Lợi suất Mỹ bật lên – Thị trường toàn cầu risk-off
Kết quả từ chuỗi hành động của Trung Quốc rất rõ ràng và đến ngay trong phiên giao dịch đêm qua:
- USD/CNY bật tăng mạnh lên vùng 7.34 – đánh dấu mức yếu nhất của đồng CNY trong nhiều tháng
- Lợi suất trái phiếu 10Y Mỹ bật lên từ 3.90% lên 4.19% chỉ trong vài giờ
- Lợi suất kỳ hạn dài (20Y–30Y) tăng mạnh hơn ngắn hạn, tạo nên hiện tượng “bear steepening” – đặc trưng khi có lực bán trái phiếu chủ động từ tay chơi lớn
Không có dữ liệu kinh tế nào công bố. Không có phát biểu nào từ FED.
Chỉ có một thông điệp thị trường hiểu rất rõ: Bắc Kinh vừa hành động.
4. Vũ khí tối hậu: Phá vỡ kỳ vọng lợi suất thấp và USD yếu – nơi Mỹ đặt toàn bộ chiến lược tài khóa
Bằng hành động bán trái phiếu đúng thời điểm, Trung Quốc đã đánh thẳng vào điểm yếu chiến lược của Mỹ:
Khi Mỹ cần lợi suất thấp để xoay vòng nợ, Trung Quốc làm lợi suất tăng.
Khi Mỹ cần USD yếu để tái cân bằng vĩ mô, Trung Quốc đẩy USD mạnh lên.
Khi FED đứng giữa lạm phát dai dẳng và tăng trưởng yếu, Trung Quốc ép họ đứng yên.
Không cần bán toàn bộ danh mục trái phiếu. Trung Quốc chỉ cần làm thị trường tin rằng họ có thể bán bất cứ lúc nào.
Và với kỳ vọng thị trường bị phá vỡ, chi phí tài trợ của Mỹ tăng lên ngay cả khi FED chưa hành động gì.
🧭 Thị trường sẽ đi về đâu sau đòn hồi mã thương này?
“Một cú đánh chiến lược có thể không thay đổi xu hướng ngay lập tức, nhưng nó có thể ép thị trường đi vào quỹ đạo hoàn toàn mới.”
Câu hỏi đặt ra không chỉ là Trung Quốc đã làm gì, mà là các quỹ toàn cầu, các NHTW, và nhà đầu tư tổ chức sẽ làm gì tiếp theo?
Đòn bán trái phiếu Mỹ đêm 7/4 đã phá vỡ một điều quan trọng: kỳ vọng ổn định. Và điều đó buộc thị trường toàn cầu phải tái cấu trúc danh mục, định vị lại chiến lược trong một môi trường đầy bất định.
1. Lợi suất Mỹ sẽ còn tiếp tục tăng – nhưng không vì tăng trưởng
Thị trường trái phiếu giờ đây bị giằng co bởi 2 lực:
- Áp lực giảm do kỳ vọng suy thoái / FED xoay trục
- Áp lực tăng do shock cung trái phiếu, các tay chơi lớn như Trung Quốc có thể chủ động bán
Kết quả? Đường cong lợi suất sẽ dao động rộng, phi lý hơn, buộc các quỹ macro phải cắt bớt vị thế long duration và tăng phòng thủ thanh khoản.
👉 Dự báo:
- Lợi suất 10Y có thể dao động từ 4.2% đến 4.5% trong quý tới
- Đà giảm của USD sẽ chậm lại, vì risk premium của trái phiếu Mỹ đã quay lại bàn chơi
2. Tài sản trú ẩn sẽ không còn là trái phiếu – mà là vàng và CHF
Trước đây, khi risk-off xảy ra, nhà đầu tư đổ tiền vào trái phiếu Mỹ. Nhưng khi chính trái phiếu Mỹ trở thành vũ khí trong chiến tranh tài chính, vai trò trú ẩn sẽ chuyển đổi.
- Vàng sẽ nổi lên như tài sản “phi chính phủ”, phi rủi ro tín nhiệm
- CHF sẽ là đồng tiền trú ẩn hàng đầu, vượt qua cả JPY
- JPY vẫn được quan tâm, nhưng bị giới hạn do chính sách yield control và chênh lệch lãi suất lớn
👉 Dự báo:
- Vàng hướng về $3140–3150 nếu FED trì hoãn cắt lãi suất
- USD/CHF có thể phá đáy 0.83, khi dòng tiền châu Âu tìm về “đồng franc sạch”
3. Thị trường cổ phiếu sẽ đối mặt với định giá lại theo hướng tiêu cực
- Lợi suất tăng → chiết khấu dòng tiền tương lai tăng
- Risk premium tăng → hệ số PE giảm
- Tâm lý sợ mất thanh khoản quay lại → dòng tiền rút khỏi tài sản tăng trưởng
Đặc biệt nhóm tech và cổ phiếu tăng trưởng sẽ bị bán mạnh hơn, trong khi nhóm phòng thủ (Utilities, Healthcare) tạm thời hưởng lợi từ dòng tiền phòng vệ.
👉 Dự báo:
- S&P500 có thể điều chỉnh về vùng 4,900–4,950 nếu lợi suất duy trì trên 4.2%
- Các quỹ ETF passive sẽ tạm dừng dòng vốn vào do thanh khoản thị trường nén
4. Thị trường mới nổi sẽ bước vào giai đoạn phòng thủ
- USD mạnh trở lại → áp lực tỷ giá EM tăng
- Lợi suất Mỹ cao → vốn ngoại đảo chiều
- Lạm phát nhập khẩu có thể quay lại nếu CNY tiếp tục bị phá giá
Các quốc gia có dự trữ thấp, tỷ lệ nợ nước ngoài cao (Pakistan, Nigeria, Argentina) sẽ chịu áp lực đầu tiên.
👉 Dự báo:
- Chỉ số MSCI EM có thể giảm thêm 5–7% nếu xu hướng bán trái phiếu Mỹ kéo dài
- Tiền tệ như INR, IDR, VND sẽ phải phòng thủ bằng tăng lãi suất hoặc can thiệp thị trường
5. FED sẽ bị buộc phải đứng giữa hai thế lực trái chiều
- Một bên là tăng trưởng chậm và kỳ vọng cắt giảm
- Một bên là lợi suất tăng và áp lực tài khóa – khiến FED khó hành động như dự kiến
👉 Dự báo:
- FED sẽ giữ nguyên lãi suất trong các kỳ họp tới, chuyển sang “wait and see mode”
- Nếu Trung Quốc tiếp tục “ép cung trái phiếu”, kịch bản Yield Curve Control tạm thời sẽ quay trở lại bàn thảo nội bộ
🎯 Kết luận: Thị trường không rơi vào khủng hoảng – nhưng đang bị buộc phải thay đổi quỹ đạo
Một kỳ vọng bị phá vỡ không dẫn tới đổ vỡ, nhưng sẽ tạo ra định giá mới – định vị lại – và cấu trúc mới.
Cuộc phản công tài chính của Trung Quốc không nhắm đến tạo hoảng loạn, mà nhắm đến định hình lại cán cân quyền lực tài chính.
Trái phiếu – từng là nơi trú ẩn – nay trở thành tâm điểm rủi ro.
Vàng, CHF, và thanh khoản quay lại vai trò trung tâm.
