
Sáng ngày 25/10/2025, chiếc Air Force One hạ cánh xuống sân bay Haneda (Tokyo). Donald Trump bước ra giữa hàng quân danh dự của Nhật Bản không chỉ như một vị Tổng thống mà như người vừa trở lại bàn cờ thế giới với mục tiêu duy nhất: đảo chiều thế trận thương mại mà Washington từng đánh mất trong thập kỷ trước.
Lần này, ông không mang theo những lời đe dọa hay phát ngôn gây sốc mà là một chiến lược có lớp lang. Sau hai năm vật lộn với tăng trưởng chậm và lạm phát tái phát, nước Mỹ cần tái lập “ưu thế chuỗi cung ứng”. Và Trump hiểu rõ rằng để làm được điều đó, ông phải đưa Bắc Kinh trở lại bàn đàm phán nhưng trong thế bị động.
Ở bên kia Thái Bình Dương, Trung Quốc đang ở thời điểm yếu nhất trong nhiều năm. Tăng trưởng GDP quý III chỉ đạt 4,2%, thấp hơn kỳ vọng 4,5% của chính phủ. Bất động sản vẫn chìm trong khủng hoảng, và lĩnh vực xuất khẩu suy giảm 6 tháng liên tiếp. Vì vậy, dù ngôn từ ngoại giao vẫn cứng, Bắc Kinh buộc phải chọn “đối thoại chiến lược” vừa giữ thể diện, vừa bảo vệ chuỗi sản xuất.
Trump không chỉ đang đàm phán một hiệp định thương mại. Ông đang định hình lại vị thế quyền lực của Mỹ trong chuỗi cung ứng toàn cầu, bằng cách nối lại những mắt xích từng bị đứt từ Nhật, Hàn đến Malaysia.
Và như mọi ván cờ lớn, thế trận chỉ thay đổi khi một bên biết lùi đúng lúc để tiến xa hơn.
Bối cảnh gần nhất của “thế cờ thương mại”
Ba tháng trước chuyến công du châu Á, Washington và Bắc Kinh bước vào chu kỳ căng thẳng mới có thể nói là đợt “thương chiến 2.0”.
Ngày 9/10/2025, Bộ Thương mại Trung Quốc (MOFCOM) bất ngờ công bố mở rộng kiểm soát xuất khẩu đất hiếm nhóm nguyên liệu chiếm tới 80% sản lượng toàn cầu và là xương sống của các ngành chip, xe điện, quốc phòng. Bắc Kinh tuyên bố việc này “vì an ninh quốc gia”, nhưng Phố Wall hiểu ngay: đây là đòn nắn gân Mỹ.
Chỉ một ngày sau, 10/10/2025, Donald Trump đáp trả bằng kế hoạch đánh thuế 100% lên toàn bộ hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, dự kiến có hiệu lực từ 1/11 nếu Bắc Kinh không rút lại biện pháp kiểm soát. Ngay lập tức, chỉ số Shanghai Composite mất 3,1%, trong khi cổ phiếu khai thác đất hiếm ở Mỹ tăng 7% một biểu hiện rõ ràng của “cuộc chiến niềm tin” giữa hai bên.
Từ đó, hai nền kinh tế lớn nhất thế giới bắt đầu mặc cả trong im lặng. Mỹ liên tục phát tín hiệu rằng họ sẵn sàng “đi xa hơn về thuế”, trong khi Trung Quốc tung ra các biện pháp thanh tra doanh nghiệp Mỹ, kiểm tra công nghệ nhập khẩu, và tạm hoãn cấp phép cho các công ty quốc phòng nước ngoài. Nhưng điểm đáng chú ý là không bên nào muốn bùng nổ toàn diện.
Giới phân tích ở Phố Wall gọi đây là “cuộc chiến kiểm soát tâm lý” để điều chỉnh kỳ vọng thị trường. Và đến cuối tháng 10, trò chơi đó bắt đầu có kết quả: Bắc Kinh nhượng bộ còn Trump thì tiến bước. Tại sao vậy?
Vì sao thương chiến tạm hoãn:
Sau hai năm căng thẳng kéo dài, việc Mỹ và Trung Quốc cùng bước vào bàn đàm phán cuối tháng 10/2025 không phải là ngẫu nhiên. Đây là kết quả của chuỗi vận động khu vực có tính toán kỹ của chính quyền Trump bắt đầu từ Malaysia, qua Nhật, và kết thúc ở Hàn Quốc.
Malaysia thế cờ đầu tiên cho Thương chiến Mỹ – Trung 2.0

Khởi đầu chuyên công du châu Á, Trump dự hội nghị thượng đỉnh ASEAN tại Kuala Lumpur. Tại đây, ông gặp Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim và nhiều lãnh đạo Đông Nam Á. Thông điệp chính mà Trump đưa ra là: Mỹ muốn tái thiết chuỗi cung ứng ở châu Á nhưng không tách rời hoàn toàn khỏi Trung Quốc.
Trong vòng ba ngày, từ 26 đến 28/10/2025, ông lần lượt ký ba thỏa thuận thương mại song phương với Malaysia, Campuchia và Thái Lan. Đây là ba nước đại diện cho ba vị trí khác nhau trong chuỗi cung ứng khu vực: Malaysia – công nghiệp công nghệ, Thái Lan – sản xuất nông sản, Campuchia – lao động giá rẻ và hạ tầng lắp ráp.
Việc bắt đầu chuyến đi ở Malaysia có ba ý nghĩa thực tế:
– Thứ nhất, Đông Nam Á là nơi đang hưởng lợi từ việc chuỗi sản xuất rời Trung Quốc. Theo dữ liệu của UNCTAD, dòng vốn FDI vào Việt Nam, Malaysia, và Indonesia trong 9 tháng đầu năm 2025 tăng hơn 18% so với cùng kỳ năm ngoái, chủ yếu từ doanh nghiệp Mỹ và Nhật.
– Thứ hai, Trump muốn thể hiện rằng Mỹ có lựa chọn thay thế cho Trung Quốc nếu đàm phán thất bại.
– Thứ ba, đây là điểm dừng trung lập để tạo không khí đối thoại, trước khi ông bước vào giai đoạn “cứng” hơn tại Nhật và Hàn.
Khi Donald Trump chọn Kuala Lumpur (Malaysia) làm điểm khởi đầu chuyến công du châu Á, phía Mỹ và phía Malaysia đã ký kết một Thỏa thuận Thương mại Đối đẳng (Agreement on Reciprocal Trade) ngày 26 tháng 10 năm 2025.
Những nội dung cụ thể đã ký
– Hai bên thống nhất mở cửa thị trường hàng hóa và đầu tư hai chiều. Mỹ được phép tăng xuất khẩu máy móc, hóa chất, nông sản và năng lượng sang Malaysia.
– Malaysia không áp hạn ngạch xuất khẩu hoặc cấm xuất khẩu đất hiếm và khoáng chất chiến lược sang Mỹ, giúp Mỹ yên tâm hơn về nguồn cung ngoài Trung Quốc.
– Hai nước cam kết tăng cường hợp tác trong lĩnh vực chip bán dẫn và công nghệ xanh.
– Tổng giá trị đầu tư mới của các doanh nghiệp Mỹ tại Malaysia được công bố khoảng 7,4 tỷ USD, tập trung vào năng lượng, điện tử và bán dẫn.
Thỏa thuận này giúp Mỹ mở được “cửa hậu” về nguồn cung đất hiếm, đồng thời củng cố liên kết với quốc gia có nền công nghiệp sản xuất linh kiện mạnh nhất Đông Nam Á. Với Malaysia, đây là cơ hội thu hút vốn Mỹ trong lúc họ đang cạnh tranh thu hút chuỗi cung ứng rời Trung Quốc.
Một số chuyên gia trong khu vực cho rằng Malaysia có thể bị đặt vào vị thế khó xử, vì vừa là đối tác thương mại lớn của Trung Quốc, vừa phải đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật và an ninh của Mỹ. Tuy nhiên, việc Mỹ giữ mức thuế 19% thay vì tăng lên cho thấy hai bên đều chọn hướng “cân bằng quyền lợi” hơn là ép buộc.
Ngay sau Malaysia, ngày 27/10/2025, Mỹ và Campuchia ký Thỏa thuận Thương mại Đối đẳng (US–Cambodia Reciprocal Trade Agreement)
– Campuchia cam kết mở rộng cửa cho hàng Mỹ, đặc biệt là ngũ cốc, thịt và máy móc công nghiệp.
– Mỹ đồng ý duy trì mức thuế 19% với hàng nhập từ Campuchia, nhưng cho phép một số nhóm hàng dệt may và da giày được hưởng ưu đãi thuế thấp hơn.
– Hai bên thỏa thuận hợp tác kiểm soát đầu tư nước thứ ba, trong đó có điều khoản liên quan đến việc xem xét các dự án có yếu tố vốn Trung Quốc.
Campuchia tuy là nền kinh tế nhỏ, nhưng lại là “mắt xích chính trị” trong ASEAN – quốc gia thường ủng hộ Bắc Kinh. Việc Trump đạt được một thỏa thuận thương mại với Phnom Penh là tín hiệu chính trị rõ ràng rằng Mỹ đang mở rộng ảnh hưởng ngay cả ở những nơi vốn thân Trung Quốc.
Giới quan sát cho rằng đây không phải thỏa thuận lớn về kinh tế, nhưng là đòn ngoại giao chiến thuật: nó làm giảm ảnh hưởng tuyệt đối của Bắc Kinh tại Campuchia, đồng thời chứng minh Trump có thể “lôi kéo” đối tác mới mà không cần đối đầu công khai.
Cùng ngày 27/10/2025, Trump và Thủ tướng Srettha Thavisin công bố Khung Thỏa thuận Thương mại Đối đẳng (US–Thailand Framework Agreement). Đây là bản “tiền thỏa thuận” chưa có hiệu lực toàn phần, nhưng các điều khoản cốt lõi đã được thống nhất.
– Thái Lan đồng ý loại bỏ 99% thuế nhập khẩu với hàng hóa Mỹ trong vòng 3 năm tới, bao gồm nông sản, dược phẩm và thiết bị công nghiệp.
– Mỹ giữ mức thuế 19% với hàng Thái nhưng mở cửa cho 5 nhóm sản phẩm được hưởng mức 0%, gồm linh kiện ô tô, cao su, hải sản, đồ gỗ và điện tử.
– Hai bên nhất trí tăng hợp tác trong lĩnh vực pin, xe điện và chuỗi cung ứng năng lượng sạch, với tổng giá trị đầu tư dự kiến 3 tỷ USD.
Thái Lan là một trong những đối thủ sản xuất trực tiếp của Trung Quốc tại châu Á. Việc Trump ký khung thỏa thuận với Bangkok giúp Mỹ đảm bảo nguồn cung thay thế nếu quan hệ với Trung Quốc xấu đi. Đồng thời, điều này cũng tạo thêm sức ép tâm lý với Bắc Kinh rằng Mỹ đang “mở đường bao vây kinh tế” ngay tại khu vực.
Một số chuyên gia Thái cảnh báo rằng việc xóa bỏ 99% thuế nhập khẩu hàng Mỹ có thể ảnh hưởng đến doanh nghiệp nhỏ và nông dân nội địa. Tuy nhiên, Bangkok nhìn nhận đây là “đổi lấy quyền tiếp cận thị trường Mỹ rộng hơn”, vì xuất khẩu sang Mỹ hiện chiếm gần 18% tổng kim ngạch của Thái Lan, cao nhất trong nhóm ASEAN.
Nhật Bản liên minh công nghệ và nguồn cung chiến lược

Ngày 27/10/2025, Trump gặp Nhật Hoàng Naruhito và Thủ tướng Sanae Takaichi tại Akasaka Palace Tokyo. Nhật Bản là quốc gia duy nhất ở châu Á có khả năng thay thế một phần năng lực sản xuất công nghệ cao của Trung Quốc đặc biệt là trong lĩnh vực chip bán dẫn và đất hiếm tinh luyện.
Xem thêm: Sanae Takaichi – người phụ nữ đang viết lại chương mới cho chính trị Nhật Bản
Các dữ liệu cho thấy:
– Nhật hiện chiếm khoảng 17% công suất toàn cầu trong tinh luyện đất hiếm, trong khi Trung Quốc vẫn nắm hơn 60%.
– Trong 6 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu thiết bị sản xuất chip từ Nhật sang Mỹ tăng 24,5%, trong khi sang Trung Quốc giảm hơn 30%.
– Ngoài ra, Tokyo vừa phê duyệt gói hỗ trợ 3,2 tỷ USD cho công ty Rapidus để sản xuất chip 2 nm tại Hokkaido – một dự án có vốn Mỹ tham gia.
Mục tiêu của Trump khi đến Nhật không chỉ là thảo luận thuế, mà còn để củng cố mặt trận công nghệ: đảm bảo rằng Mỹ, Nhật và Đài Loan có thể duy trì chuỗi cung ứng chip ngoài tầm kiểm soát của Bắc Kinh.
Hàn Quốc điểm then chốt để chốt khung thỏa thuận
Điểm cuối của chuyến đi là Seoul, nơi Trump dự kiến gặp Tập Cận Bình bên lề hội nghị APEC đầu tháng 11. Đây là điểm xoay chiến lược của cả cuộc chơi.
Hàn Quốc vừa là đồng minh quân sự của Mỹ, vừa là đối tác thương mại hàng đầu của Trung Quốc. Do đó, mọi tuyên bố hay thỏa thuận ở Seoul đều có giá trị hai chiều.
– Xuất khẩu của Hàn sang Trung Quốc chiếm 22% tổng kim ngạch, trong khi với Mỹ là 17% (Bộ Thương mại Hàn Quốc, tháng 9/2025).
– Samsung và SK Hynix vẫn phụ thuộc lớn vào vật liệu sản xuất từ Trung Quốc, nhưng lại đang mở rộng nhà máy tại Texas và Việt Nam.
Khi chọn Seoul là chặng cuối, Trump gửi thông điệp rõ:
1. Tất cả đồng minh công nghệ châu Á đã ở cùng Mỹ.
2. Nếu Trung Quốc muốn ổn định thương mại, phải chấp nhận khung mới – nơi Mỹ có vai trò chủ đạo.
Một số chuyên gia Trung Quốc nhận định Mỹ đang “bẫy” Bắc Kinh bằng mạng lưới đồng minh công nghệ. Nhưng thực tế, Trung Quốc cũng cần hạ nhiệt để bảo vệ chuỗi xuất khẩu hơn 2 nghìn tỷ USD/năm. Xuất khẩu tháng 9 của Trung Quốc giảm 7,4% so với cùng kỳ, trong khi dự trữ ngoại hối chỉ tăng nhẹ từ 3,12 lên 3,14 nghìn tỷ USD, cho thấy áp lực thanh khoản.
Vì vậy, đàm phán và nhượng bộ là bước cần thiết cho cả hai bên, chứ không phải dấu hiệu yếu thế.
Bắc Kinh phản ứng thế nào?
Ngay sau khi Mỹ công bố đạt được khung thỏa thuận với Malaysia, Campuchia và Thái Lan (ngày 26–27/10/2025), phản ứng của Bắc Kinh xuất hiện gần như lập tức. Bộ Thương mại Trung Quốc (MOFCOM) ra thông cáo ngày 28 / 10 / 2025 khẳng định các biện pháp kiểm soát đất hiếm “là hợp pháp, cần thiết và không mang động cơ chính trị”.
Ổn định nội bộ và chờ động thái tiếp theo

Sau tuyên bố kiểm soát đất hiếm ngày 9 / 10, giá cổ phiếu của China Northern Rare Earth (tập đoàn quốc doanh lớn nhất) tăng mạnh, nhưng đến cuối 10 / 2025 lại giảm 12 %, cho thấy thị trường trong nước cũng lo ngại rủi ro xuất khẩu bị thu hẹp.
Chỉ số sản xuất (PMI) của Trung Quốc tháng 10 giảm xuống 49,6, dưới ngưỡng 50 báo hiệu khu vực sản xuất suy yếu.
Để trấn an, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) ngày 29 / 10 đã bơm 200 tỉ CNY thông qua nghiệp vụ MLF (Medium-term Lending Facility) vào hệ thống ngân hàng nhằm đảm bảo thanh khoản ổn định.
Bắc Kinh chọn “thủ” vì hiểu rằng nếu căng thẳng leo thang, dòng vốn ngoại có thể rút nhanh khỏi thị trường. Từ đầu năm đến nay, Trung Quốc đã chứng kiến hơn 76 tỉ USD rút ròng khỏi thị trường trái phiếu và cổ phiếu mức cao nhất kể từ 2015 (số liệu IIF). Giữ ổn định trước đã, rồi mới tính phản ứng tiếp theo.
Phản đòn mềm bằng công cụ kinh tế và chính trị
Ngày 30 / 10 / 2025, Trung Quốc công bố gia hạn miễn thuế nhập khẩu cho 143 mặt hàng Mỹ, chủ yếu là đậu tương, năng lượng và hóa chất. Đây là dấu hiệu rõ ràng của chiến thuật “công mềm”: mở lại một phần thị trường để tạo tín hiệu thiện chí.
Song song, Bắc Kinh cũng gửi tín hiệu cứng:
- Bộ Công nghiệp Trung Quốc thông báo mở cuộc điều tra chống bán phá giá đối với linh kiện ô tô Mỹ, dự kiến hoàn tất trong quý I / 2026.
- Cơ quan An ninh mạng (CAC) ban hành hướng dẫn yêu cầu doanh nghiệp Mỹ phải lưu trữ dữ liệu người dùng Trung Quốc trong nước biện pháp nhằm duy trì quyền kiểm soát công nghệ.
Động thái quân sự giữa lúc đàm phán
Song song với việc thể hiện thiện chí kinh tế, Bắc Kinh vẫn giữ lập trường cứng rắn về quân sự, đặc biệt là với Đài Loan.
Ngày 27/10/2025, Bộ Quốc phòng Trung Quốc xác nhận đã triển khai máy bay ném bom H-6K cùng tiêm kích J-10 bay tuần tra quanh khu vực phía Đông Nam Đài Loan. (Reuters, 27/10/2025)
Theo dữ liệu từ Bộ Quốc phòng Đài Loan, trong 24 giờ từ 06:00 sáng ngày 26 đến 06:00 sáng ngày 27, đã có 22 máy bay quân sự Trung Quốc và 6 tàu hải quân hoạt động quanh đảo, trong đó 12 máy bay vượt qua đường trung tuyến eo biển con số cao nhất kể từ tháng 8.
Các chuyên gia quốc phòng khu vực nhận định động thái này là thông điệp chính trị kép:
- Một mặt, Bắc Kinh muốn răn đe Washington và Tokyo rằng vấn đề Đài Loan vẫn là “giới hạn đỏ” trong mọi cuộc thương lượng.
- Mặt khác, đây là biện pháp giữ thể diện nội bộ trước khi ông Tập gặp ông Trump tại Seoul, tránh để dư luận trong nước cho rằng Trung Quốc đang yếu thế khi đàm phán.
Đường lui chiến lược hạ nhiệt có kiểm soát
Bản chất “đường lui” của Bắc Kinh không phải là đầu hàng mà là chuyển mục tiêu từ đối đầu sang quản lý rủi ro.
- Thứ nhất, họ muốn tránh lặp lại cú sốc như năm 2019 khi chiến tranh thuế làm GDP giảm 1,2 điểm %.
- Thứ hai, họ đang dồn nguồn lực cho phục hồi bất động sản và công nghệ bán dẫn nội địa, không muốn bị phân tán bởi xung đột thương mại.
- Thứ ba, Trung Quốc muốn duy trì hình ảnh ổn định trước nhà đầu tư quốc tế – điều cần thiết trong bối cảnh vốn FDI mới năm 2025 giảm 8 % so với cùng kỳ.
Nói cách khác, Bắc Kinh đang đi theo hướng “giảm căng thẳng để giữ nền tảng trong nước” một chiến thuật hạ nhiệt có kiểm soát, vừa đủ để tránh mất mặt chính trị, vừa để chờ cơ hội tái cân bằng quan hệ khi kinh tế hồi phục.
Song song với việc hạ nhiệt căng thẳng với Washington, Bắc Kinh trong tháng 10 cũng âm thầm điều chỉnh chiến lược năng lượng với Moscow. Ngày 7/10/2025, Reuters đưa tin Trung Quốc và Nga đã ký bản ghi nhớ “khung” cho dự án đường ống khí đốt Power of Siberia 2 tuyến ống dài hơn 2.600 km, trị giá gần 90 tỷ USD, được thiết kế để chuyển 50 tỷ m³ khí tự nhiên mỗi năm từ vùng Tây Siberia sang miền Bắc Trung Quốc.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia của Gazprom và Bloomberg NEF, dự án này chưa thể vận hành đầy đủ trước năm 2030 vì còn vướng nhiều khâu kỹ thuật và chính trị:
- Trung Quốc chưa ký hợp đồng mua khí dài hạn, chỉ dừng ở mức “ý định hợp tác.”
- Nga muốn đẩy nhanh tiến độ để bù lại xuất khẩu sang châu Âu giảm hơn 60 % so với trước chiến sự Ukraine.
- Bắc Kinh lại tỏ ra thận trọng, chưa chấp nhận giá khí mà Moscow đề xuất, vì sợ lệ thuộc quá sâu vào nguồn năng lượng Nga.
Điểm đáng chú ý:
- Đây là tín hiệu rõ ràng cho thấy Bắc Kinh không muốn rơi vào thế “liên minh bị động” với Moscow.
- Thay vì vội vàng ký hợp đồng mua dài hạn, Trung Quốc chọn cách trì hoãn ký kết chính thức để giữ quyền đàm phán và tránh bị cuốn vào các rủi ro tài chính, lệnh trừng phạt hay sự biến động của thị trường năng lượng toàn cầu.
Cách xử lý này giúp Trung Quốc duy trì thế cân bằng giữa hai mặt trận vừa tránh bị Mỹ cô lập kinh tế, vừa tránh bị Nga “neo chặt” trong khối bị trừng phạt. Đó chính là dạng “bước lùi có chủ đích” để Bắc Kinh giữ lại quyền chủ động cho giai đoạn tới.
Thế giới sẽ đi về đâu?
Khung thỏa thuận đang hình thành: Những nhượng bộ song phương
Ngày 26/10/2025, tại Kuala Lumpur, phái đoàn hai nước chính thức công bố đã đạt được “một khung thỏa thuận đáng kể” đúng như lời Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent xác nhận trên NBC News.
🔹 Những nhượng bộ chính:
- Mỹ: Hoãn áp thuế 100% dự kiến có hiệu lực từ 1/11, với điều kiện Trung Quốc trì hoãn kiểm soát đất hiếm và mở cửa lại nhập khẩu nông sản Mỹ.
- Trung Quốc: Chấp nhận hoãn 12 tháng việc thực thi quy định hạn chế xuất khẩu đất hiếm, đồng thời cam kết mua lại đậu tương Mỹ sau gần ba tháng ngừng nhập.
- Hai bên thống nhất mở đàm phán riêng về TikTok, nhằm chuyển giao quyền kiểm soát dữ liệu cho nhà đầu tư Mỹ, và hợp tác chống fentanyl, một nhượng bộ mang tính biểu tượng giúp Trump ghi điểm trong nước.
Các hãng khai thác đất hiếm Mỹ như MP Materials và Lynas USA đã giảm 8–10% trong phiên giao dịch 27/10, phản ánh kỳ vọng rằng “đòn bóp nguồn cung” của Bắc Kinh đã tạm dừng.
Khung thỏa thuận này sẽ được trình tại Hội nghị Thượng đỉnh APEC ở Gyeongju, Hàn Quốc đầu tháng 11. Dù chưa chính thức ký nhưng nó gửi đi tín hiệu mạnh mẽ rằng cuộc chơi đang đổi chiều.
Bây giờ, bàn cờ thương mại không còn là “Mỹ chống Trung”, mà là Trump tái định vị nước Mỹ giữa hai cực của chuỗi cung ứng toàn cầu một bước lùi chiến thuật để tiến đến thế chủ động bền vững.
Thế giới sẽ đi về đâu và dòng tiền sẽ như thế nào?
Khi các siêu cường thương mại như Mỹ và Trung Quốc tái cấu trúc quan hệ, chúng ta đang chứng kiến một bước ngoặt trong cách dòng tiền toàn cầu chuyển động. Dưới đây là ba xu hướng rõ rệt có thể xảy ra và chúng ảnh hưởng tới chuỗi cung ứng, đầu tư và thị trường tài chính.
Dòng tiền dịch chuyển mạnh sang chuỗi sản xuất ngoài Trung Quốc
Với việc Mỹ cùng khu vực châu Á (như Malaysia, Thái Lan) ký thỏa thuận mở cửa, và Trung Quốc cam kết trì hoãn kiểm soát đất hiếm, nhiều công ty toàn cầu sẽ dịch chuyển thêm sản xuất hoặc tinh luyện khỏi Trung Quốc. Dòng tiền đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) sẽ chảy mạnh hơn vào các quốc gia Đông Nam Á và Nam Á – Thái Bình Dương.
- Điều này có nghĩa: các quốc gia có nhân công, hạ tầng ổn định như Việt Nam, Malaysia sẽ được hưởng lợi chuỗi gián tiếp.
- Đối với các nhà đầu tư, ngành công nghiệp thay thế đất hiếm, tinh luyện, công nghệ sạch sẽ trở thành “điểm nóng” tài trợ.
- Ngược lại, nếu bạn nắm cổ phiếu hoặc quỹ tại Trung Quốc dựa vào xuất khẩu trừ Mỹ + châu Á, cần lưu ý rủi ro bị xói mòn lợi thế.
Dòng tiền tài chính sẽ tìm nơi trú an toàn và cơ hội mới
Trong bối cảnh căng thẳng thương mại và quân sự khu vực tăng lên (như hoạt động máy bay ném bom gần Đài Loan), nhà đầu tư sẽ tìm kiếm các tài sản “phòng thủ”:
- Vàng, kim loại chiến lược, đất hiếm tinh luyện sẽ tăng giá vì “nguồn cung bị kiểm soát”.
- Trái phiếu Mỹ vẫn giữ vai trò trú ẩn vì Mỹ đang lấy lại vị thế chủ động.
- Đồng CNY và tài sản Trung Quốc có thể bị biến động lớn hơn nếu chuỗi sản xuất bị ảnh hưởng hoặc dòng vốn ngoại rút.
Đồng thời, có cơ hội mới: những quỹ đầu tư vào lĩnh vực “chuỗi thay thế Trung Quốc” hoặc “nông sản Mỹ vào Trung Quốc” sẽ tăng trưởng tốt nếu như thỏa thuận được thực hiện đúng cam kết.
| Thị trường | Xu hướng ngắn hạn | Ghi chú chính |
| FX | USD mạnh, CNY ổn định, AUD yếu | Dòng tiền trú ẩn trước APEC |
| Stocks | Đi ngang – tích cực nhẹ | Kỳ vọng thỏa thuận Mỹ–Trung |
| Bonds | Lợi suất chững lại | Fed giữ lãi suất, rủi ro giảm |
| Commodities | Vàng cao, dầu ổn định | Chuỗi cung ứng & địa chính trị |
